Phương Pháp Luận – Đọc sách online ebook pdf

Theo Descartes thì “có tâm trí tốt chưa đủ”, mà “điều cốt yếu là áp dụng tâm trí cho đúng cách” – PQT nhấn mạnh. Vì, “nếu luôn theo đúng đường, thì những người đi rất chậm sẽ tiến xa hơn những kẻ chạy mà đi chệch đường”. Vậy nên, ông luôn coi trọng việc “đúc thành một Phương pháp” từ thực tiễn và kinh nghiệm nghiên cứu thành công của bản thân. “Đúc” nghĩa là phải trải qua lao động nhằm tinh kết đến mức “rắn đanh” thành các nguyên tắc mang tính chỉ đạo.

Cũng do những nguyên lý của phương pháp chủ yếu đều “mượn nơi khoa triết học”, mà khoa học này, theo ông, “cho ta có phương tiện ăn nói một cách có vẻ hợp lý về tất cả mọi sự và làm cho những kẻ kém thông thái phải khâm phục ta” nên việc đầu tiên là ông quyết “ra công đặt những nguyên tắc chắc chắn” cho bản thân khoa triết học.

Thậm chí, ông còn xem đó là “việc quan trọng nhất trên đời”. Trong thực tế, đó quả là một trong vài hướng chính đeo đuổi ông gần như suốt đời, và chính nó đã góp phần làm nên tên tuổi đồng thời quyết định ý nghĩa cuộc đời Descartes.

Triết học vào thời Descartes và cho đến bây giờ vẫn luôn gánh vác một vai trò tương đối rộng lớn trong việc tìm hiểu và khái quát nên những nguyên lý chung nhất về thế giới tự nhiên, xã hội và con người. Nó bao gồm nhiều phân môn gắn với nhiều đối tượng tìm hiểu. Vì xem trọng “con đường”, “phương cách” nghiên cứu, nên ông đặc biệt chú tâm tới môn lôgic học.

Mà là từ rất sớm. Descartes nhớ lại: “Khi còn niên thiếu, trong số các phần của môn triết học, tôi đã chăm chỉ học phần luận lý học”. Ông kịp nhận ra khoa luận lý “thực sự bao hàm nhiều tôn chỉ rất đúng (về tư duy) và rất tốt (trong vận dụng)”. Tuy nhiên, Descartes còn sáng suốt nhận thấy trong đó cũng “pha trộn” không ít tôn chỉ hoặc “vô dụng” hoặc “thừa thãi”.

Cái khó là ở chỗ không dễ “phân biệt được chúng” với nhau. Vì vậy, khi mang ý định xây dựng một hệ thống lý thuyết mới theo hướng cách tân theo tinh thần khai minh thì rất khó “mà rút được một pho tượng nữ thần” “từ một khối cẩm thạch chưa có phác hoạ gì hết – PQT lưu ý” .