Chuyện Cười Cổ Nhân – Đọc sách online ebook pdf

1. Chuyện Ký Viên

Ông Ký Viên, thuở còn đi học, dạo ra ngoài đồng, thấy có ba ông già chừng bảy tám mươi tuổi, tóc râu trắng bạc, lum khum 1 cuốc đất, công việc làm như kẻ còn trai.

Ông Ký Viên hỏi : « Ba ông tuổi tác chừng ấy, tiếp dưỡng thể nào mà sức lực còn mạnh thể ấy ? »

Một ông trả lời : « Thất nội cơ thô xú » (nghĩa là trong nhà vợ thô kém).

Một ông đáp rằng : « Văn phạn giảm sổ khẩu » (nghĩa là cơm chiều bớt và miếng).

Ông thứ ba đối lại rằng : « Dạ ngọa bất phúc thủ » (nghĩa là đêm nằm chẳng úp đầu).

Ông Ký Viên bèn nối ba câu ấy mà rằng : « Chỉ tai tam tẩu ngôn, Sở dĩ thọ trường cửu » (nghĩa là : ý chỉ thay lời ba già, chỗ do sống lâu xa).

Chính là lời dạy người ta muốn hưởng tuổi xa, thì phải tiết ẩm thực, viện sắc dục, vẫn hiệp với lời Tiền Kiên ca rằng :

Thượng sĩ dị phòng,

Trung sĩ dị bị,

Phục dược bách lỏa,

Bất như độc ngọa.

Nghĩa là : Kẻ thượng sĩ riêng phòng, kẻ trung sĩ riêng mền ; uống thuốc trăm viên, chẳng bằng nằm riêng. Đính vận cả hai bài ca :

Thất nội cơ thô xú,

Vãn phạn giảm sổ khẩu,

Dạ ngọa bất phúc thủ,

Chỉ tai tam tẩu ngôn,

Sở dĩ thọ trường cửu.

Trích « Chuyện giải buồn » cuốn sau.

Của ông Huỳnh Tịnh Của.

Bản in Quản Hạt năm 1895, trương 5)

*

Lời bàn thêm. – Bài này ý vị thâm trầm, lời lẽ trang nhã, bằng mấy thang thuốc bổ, đáng ghi vào đầu cuốn sách nầy. Chuyện gọi giải buồn, tức là để đọc cho vui. Muốn vui mà ép buộc ba điều : già không nên có vợ đẹp, già không nên ráng ăn quá mức buổi tối ; rốt hết, già không nên nằm sấp mặt, (tức cấm làm cái việc đó !) (giảng như vầy đã thấy tục rồi). Nếu ai áp dụng đủ ba phương pháp nầy, thì khỏi đau lưng, khỏi đau bao tử, và không bao giờ mắc tim phòng !

2. Cây đơn

Một ông về hưu đã lâu, nhân buổi chợ, định ra mua cây đơn về giồng để lấy lá làm thuốc. Cả dẫy hàng cây, chỉ có một hàng có cây đơn thôi.

Ngài hỏi : « Cây này bán bao nhiêu ? »

– Ngài muốn mua ? Người ta thì bán rẻ, chứ ngài… tôi xin mười nén…

– Cây có bằng một tí, lơ trơ vài cái lá… Sao nói thách với tôi ?

– Ngày trước bất cứ to nhỏ, ngài cũng lấy mỗi lá đơn là một đồng…

– Kìa ! Lý cựu bây giờ về bán cây đấy à ?

Kim Xuyên (Văn cười)

Trích cuốn Morceaux choisis d’auteurs annamites

của ông G. Cordier. bản in Lê Văn

Tân. Hà nội năm 1935, trương 322.

*

Thiệt là sâu sắc, miễn phê bình, ngọt thanh như cam xứ Đoài.

3. Ông điếc đi mừng tuổi

Ông vừa bước vào nhà, con chó sủa. Chủ nhân ở trong nhà nghe chó sủa vội chạy ra. Ông trách ngay chủ nhân :

Đầu năm năm mới đến nhà ông,

Đã bắt đầu ngay gặp sự rông :

Con chó cứ nhìn mình mà ngáp,

Thế thì nông nỗi có buồn không ?

Ông kia hiểu ngay, liền ghé vào tai ông điếc mà nói to : « Xin quan bác tha lỗi. Con chó này tôi mua ở làng Bẹp về đấy, sáng hôm nay nó chưa được hút ».

Ông điếc gật gù mà nói : « Thảo nào… »

Sơn Phong (Sách xem tết năm Canh ngọ)

Cordier – Morceaux choisis d’auteurs annamites.

Lê Văn Tân. Hà nội 1935, tr.326.

*

Lễ bái tổ đã xong, tôn sư dạy, ăn chạy gặp bữa tiệc vĩ vèo, cứ nuốt ba vắt cơm lạt, rồi được phép nhúng đũa vào đồ mặn, không tội vạ chút nào, miễn người đi tới đâu thì mình đi tới đó.

Lễ đà đủ lễ, từ trang nầy sắp sau 2 ; nói tục mới là tiếu lâm. Các bà ưa mắc cỡ, xin xếp sách đừng đọc nữa, để gặp nhau còn chào.

Gia định, Vân đường phủ

8-12-1970.

4. Sửa mũ mấn

Có hai anh học trò, một tên Dương Thăng, một tên Lý Diệp, rủ nhau đi thi. Trên đường thiên lý, Lý Diệp cỡi ngựa chạy sau, thấy đuôi ngựa Dương Thăng gió thổi phất phơ đẹp lắm, bèn nói với tới rằng : « Để tôi ra cho anh một câu đối, anh đối chơi đỡ buồn ».

– Chú ra đi, tôi đối cho.

Lý Diệp ra câu đối như vầy : « Phong xuy mã vĩ, thiên điều tuyến ». (Gió đưa đuôi ngựa, ngàn lông mướt).

Dương Thăng ngó quanh ngó quất, bỗng thấy có bầy trâu đương đứng ăn cỏ dưới bầu trời mưa lún phún, liền ngụ ý đối lại rằng : « Võ sái ngưu đầu, vạn điểm sương ». (Mưa rưới đầu trâu, muôn điểm sương).

Làm được hai câu như vầy, cả hai đều mừng, vừa ý nhau lắm, chắc phen nầy làm gì cũng đậu. Chạy được một đỗi xa, vừa tới một ngôi miếu cũ, bỗng thấy có một ông già tóc râu bạc phơ, có vẻ tiên phong đạo cốt, đón đầu ngựa tay cầm quạt lông, thi lễ mà rằng : « Xin hai thầy dừng ngựa lại, già muốn nói một đôi điều ».

Hai người lật đật xuống ngựa. Ông ấy nói rằng : « Hai thầy quả bực cao tài, chuyến nầy đi thi ắt đậu cao. Khi nãy tôi nghe và lấy làm thích thú, một thầy ra cũng hay mà thầy đối lại cũng xứng. Mà phải chi hai thầy cho phép tôi sửa lại đôi chữ thì là hay vô cùng. Vì theo tôi hiểu, làm sao hai thầy dám chắc đuôi ngựa đếm một ngàn sợi lông, còn hột mưa đủ một muôn hột ? »

Hai anh học trò kinh hãi, vái dài mà rằng : « Xin ông dạy giùm chúng tôi ».

Ông già nói : « Theo ý già, thì như vầy. Câu ra : Phong xuy mã vĩ điều điều tuyến. (Gió đưa đuôi ngựa lông lông mướt). Còn câu đối lại thì : Võ sái ngưu đầu điểm điểm sương. (Mưa rưới đầu trâu điểm điểm sương) ».

Hai người nghe rồi càng thêm kinh sợ, chắp tay hỏi : « Chẳng hay ông là người gì và ở đâu ? »

Ông ấy rằng : « Nói thiệt, tôi là ông thần ở tại cái miếu nầy ».

Hai người nghe rồi liền lạy mà rằng : « Xin ông dạy thêm, giúp hai anh em chúng tôi chuyến nầy đi thi cho đậu ».

Ông thần lấy tay khoát khoát mà rằng : « Tôi nói không lẽ hai thầy lại cười, chớ thuở nay, tôi làm ra thì không đặng, song có một điều ai làm sẵn tôi đút tay vô sửa mũ mấn ³ thì hay lắm ! ».

Thuật theo Phụng hoàng San và Dương

Diếp. Truyện tiếu đàm, xuất bản năm 1914.