Thương Cả Cho Đời Bạc – Đọc sách online ebook pdf

Tú Xương nằm trên chiếu, đầu gác lên đùi cô đào Thu.

Tú Xương đọc:

Người bảo ông điên, ông chẳng điên

Ông thương, ông tiếc, hóa ông phiền!

Tú Xương suy nghĩ.

Ông nghĩ:

Từ lâu lắm, ở xa lắm, người ta đã

nhầm lẫn

Những nhầm lẫn cử chông chéo lên nhau

Sống trong những nhầm lẫn thật tai hại

Nhưng tỉnh ra còn tai hại hơn!

„Thiên hạ dễ thường đang ngủ cả

Tội gì mà thức một mình ta“.

Thôi thây kệ!

Ai nhầm cứ nhầm

Ta chỉ thấy buồn cười mà thôi

„Những là thương cả cho đời bạc

Nào có căm đâu đến kẻ thù“…

Tú Xương nhắm mắt lại. ông cảm thấy dễ chịu quá chừng. Cô đào Thu mới hai mươi mốt tuổi.

– Ông Tú! Thế chừng nào ông giúp em?

Tú Xương ậm ừ. ông đã chót hứa với cô đào Thu sẽ giúp cho cô một món lưng vốn. Em chỉ muốn về quê đi chợ. Làm công việc này nhục lắm.

„ Chơi thì nhục. Làm thì không nhục. Tại sao lại thế? Lại nhầm lẫn rồi!“ Tú Xương nghĩ.

– Ông Tú ạ! Em chẳng thấy ai như ông cả.
„Lại nhầm lẫn rồi! Đàn ông thì ai cũng như nhau hết“- Tú Xương lại nghĩ.

– Hôm nọ, cái ô mang ra ngoài hiệu cầm đồ chỉ bán được có ba hào.

Tú Xương cười, cô đào Thu cũng cười ngặt nghẽo.

Giai thoại đi hát mất ô:

Có ông đi hát, bị cô đầu nẫng mất cái ô lục soạn, ông này tiếc của, kể chuyện cho mọi người nghe. Tú Xương làm bài thơ sa u:

Đêm qua anh đến chơi đây

Giày giôn anh dận, ô tây anh cầm

Rạng ngày sang trống canh năm

Anh dậy em hãy còn năm trơ trơ

Hỏi ô, ô mất bao giờ

Hỏi em, em cứ ỡm ờ không thưa

Chỉn e rày gió mai mưa

lấy gì đi sớm về trưa với tình…

Bài thơ này lưu truyền, nhà hàng sợ mất tiếng xin Tú Xương nghĩ cách chữa cho đỡ ngượng. Tú Xương bèn làm bài thơ trả lời:

Chẳng qua muôn sự tại trời

Thôi thôi xin chớ dài lời làm chi

Nắng thì nắng cũng có khi

Mưa thì mưa cũng có kỳ mà thôi

Thật lòng anh có thương tôi

Thì anh cử việc đội giời mà lên

Nhược bằng anh cố bắt đền

Thì xin đền cái đắt tiền bằng ba!

Cô đào Thu lại hỏi:

– Ông Tú! Thế chừng nào ông giúp em?

Tú Xương bảo:

– Rồi đâu có đó.
Cô đào Thu thở dài.

Tú Xương nghĩ:

Làm người thật khó

Chỉ sống thôi sao mà khó thế

Chẳng lẽ chỉ như thế thôi

Cái cái, đực đực

Những con thú mạnh biểu hiện

Những con thú yếu khêu gợi…

Đực đực, cái cái

Cái cái, đực đực.

Cô đào Thu hỏi:

– Sáng nay ông ăn quà gì? Sáng nay em ăn miến lươn.

Tú Xương đọc:

– Quần áo rách rưới.

ăn uống xô bồ

Cơm hai bữa: cá kho, rau m uống

Quà một chiều: khoai lang, lúa ngô…

Cô đào Thu lại hỏi:

– ông Tú! Thế chừng nào ông giúp em?

Tú Xương bảo:

– Được!

Cô đào Thu thở dài:

– ông Tú ông sống cũng thanh đạm nhỉ?

Tú Xương đọc:

„Cực nhân gian chi phẩm giá, phong nguyệt tình hoài;

Tối thế thượng chi phong lưu, giang hồ khí cốt“.
Chắc chắn cnộc nói chuyệ n gi ữa Đặ ng Tử Mẫ n và Tú Xương vô cùng cao nhã vì Tú Xương đã ngồi thắng dậy, nét mặt nghiêm trang.

Cô đào Thu hỏi:

– Em có phải đi ra ngoài hay không?

Tú Xương bảo:

– Không! Cô phải ở đây hầu rượu.

Đặng Tử Mẫ n và Tú Xương nói về thời thế. Xã hội Việt Nam ở đầu thế kỷ XX có tâ m trạng chung lo âu, ngơ ngác. Những mong mnốn khai sáng xuất hiện trong giới văn thân. Tấm gương cải cách Minh Trị Nhật Bản khơi dậy khát vọng biến đổi.

Đặ ng nói:

– Cụ Phan đã có ý định Đông du.

Tú Xương buột miệng:

– Đa tạ cụ.

Cô đào Thu bật cười: mỗi khi Tú Xương đa tạ ai nghĩa là Tú Xương đã nhận ra một điều gì đó bnồn cười.

Tú Xương đưa mắt, cô đào Thu biết ý lặng im.

Đặng Tử Mẫ n nói:

– Số người ghi tên Đông du nay đã hơn 60 người. Trong miền Nam có Phan Chu Trinh rất có chí. Hiềm Phan Chu Trinh chủ trương „Pháp-Việt đề huề“. C ụ Phan Bội Châu thì khác, chủ trương bạo động. Đặng Tử Mẫn nói:

– ở Bắc Giang, cụ Hoàng Hoa Thám rất mạnh. Cụ Phan Bội Châu cũng định lên gặp cụ Hoàng.

Cô đào Thu nín thở.

Đặng Tử Mẫ n hỏi:

– ông Tú! Ông nghĩ gì khi cụ Phan cho rằng „Lập thân tối hạ thị văn chương“?
Tú Xương lại buột miệng:

– Đa tạ cụ.

Cô đào Thu lại xuýt bật cười. Tú Xương đưa mắt nhìn. Cô đào Thụ vơ tình chạm tay vào cái tay nải của Đặng Tử Mẫn.

Đặng hỏi:

– ông Tú, tình cảnh ông hiện giờ thế nào?

Tú Xương bảo..

„Thê tróc, tử phọc“

Giai thoại vợ bắt, con trói:

Có người mang tặng Tú Xựơng một cái lồng chim. Thấy con chim bị nhốt, Tú Xương thương tình thả cho nó bay. ông bảo: Ngã phóng, nhĩ phi, dực mao tác vũ „ (Ta thả cho mày bay đi, lông cánh mặc sức bay nhẩy). Không dè bà vợ Tú Xương và mấy đứa con tưởng chim xổ lồng nên chạy lại, chộp được, lại nhốt vào lồng như cũ. Tú Xuơng cám cảnh, bật cười bảo: „Thê tróc, tử phọc, âu lộ hoàn lung“ (Vợ bắt, con trói thế là con chim tự do lại quay vào lồng).

Cô đào Thu bảo:

– ông Tú. Em xuống nhà lấy đàn, lấy trống được không?

Tú Xương bảo:

– Được! Thế đã xong chưa?

Cô đào Thu cười bảo:

– Xong rồi.

Đêm hôm đó, trong men rượu, giữa không khí lạnh của ngày giáp Tết, Đặng Tử Mẫn ngồi nghe Tú Xương gõ trống và cô đào Thu ngâm thơ. Thơ rằng:

Sực tỉnh trông ra ngỡ sáng lòa

Đêm sao đêm mãi thế ru mà.

Lạnh lùng bôn bể ba phân tuyết

Xao xác năm canh một tiếng gà.

Chim chóc hãy còn vương cửa tổ

Bướm ong chưa thấy lượn vườn hoa.