Kiếm Sống – Đọc sách online ebook pdf

Bước vào đời, tôi làm “thằng nhỏ” cho một hiệu giày “thời trang” ở phố chính của thành phố.[9]

Lão chủ của tôi người nhỏ bé, tròn trĩnh, mặt nhẵn lì ngăm ngăm nâu, răng nhờ nhờ xanh, cặp mắt đờ đẫn màu xám đục. Tôi tưởng lão mù và muốn thử xem có thật như vậy không, liền nhăn mặt lại.

– Này, đừng có nhăn cái mõm. – Lão nói nhỏ nhưng nghiêm khắc.

Thật là khó chịu khi cặp mắt mờ đục kia thấy được tôi. Và cũng khó mà tin được rằng chúng còn trông thấy rõ. Có lẽ lão chủ chỉ đoán mò là tôi nhăn nhó chăng?

– Tao đã bảo mày là đừng có nhăn cái mõm. – Lão nói nhỏ hơn trước, cặp môi dày hầu như không động đậy. – Đừng gãi tay. – Tiếng thì thào khô khan của lão vọng đến tôi. – Phải nhớ rằng mày làm việc trong một cửa hiệu sang nhất ở phố chính của thành phố. Làm thằng nhỏ thì phải đứng nghiêm bên cửa như một ông phỗng…

Tôi không biết “như ông phỗng” là thế nào và cũng không thể nào không gãi tay được: Hai tay tôi đầy nốt đỏ và mụn lở đến khuỷu, ghẻ cắn rứt ngứa không chịu được.

Lão chủ xem tay tôi và bảo:

– Mày làm những trò gì ở nhà?

Tôi kể hết mọi chuyện. Lão lúc lắc cái đầu tròn có dính mớ tóc hoa râm và khinh bỉ nói:

– Cái nghề đi lượm lặt và mua bán giẻ rách, đồ cũ của mày thật còn tồi tệ hơn cả nghề ăn mày, tồi tệ hơn cả nghề ăn cắp!

Tôi tuyên bố một cách kiêu hãnh:

– Thì cháu cũng đã từng ăn cắp rồi.

Lão chủ liền duỗi tay lên mặt quầy như con mèo duỗi chân, hoảng hốt nhìn chòng chọc vào mặt tôi bằng cặp mắt trống rỗng, rít lên:

– Sao…o? Ăn cắp à?

Tôi giải thích cho lão nghe tôi đã ăn cắp những gì và ăn cắp như thế nào.

– Hừ, những cái đó thì không hề gì. Nhưng nếu mày ăn cắp giày hoặc tiền của tao, tao sẽ tống cổ mày vào nhà tù cho đến tuổi thành niên…

Lão nói câu đó một cách bình thản. Tôi sợ hãi và càng không ưa lão.

Ngoài lão chủ ra, trong hiệu còn có em họ tôi là Sascha Yaakov[10] đảm nhiệm việc bán hàng và một gã quản lí người hồng hào, lanh lợi, ăn nói ngọt ngào. Sascha mặc áo khoác ngoài hoe hoe nâu, áo sơ mi hồ cứng ngực, thắt cà vạt, quần bỏ ngoài ủng. Nó có vẻ kiêu hãnh, không để ý đến tôi, khi ông ngoại dẫn tôi đến trước mặt lão chủ và nhờ Sascha giúp đỡ, dạy bảo tôi, nó cau mày ra vẻ trịnh trọng rồi giao hẹn:

– Cần nhất là nó phải nghe lời cháu mới được!

Ông ngoại đặt tay lên đầu tôi, cúi xuống bảo:

– Cháu hãy nghe lời nó nhé! Nó vừa lớn tuổi hơn cháu, vừa chức vụ cao hơn…

Sascha trợn tròn mắt nhấn mạnh:

– Nhớ lời ông dặn đấy!

Và ngay từ buổi đầu nó đã ra sức lợi dụng mọi quyền hành của nó.

– Kashmirin[11], đừng trợn mắt lên như vậy. – Lão chủ khuyên nó.

– Không… Có gì đâu.

Sascha trả lời và cúi đầu xuống, nhưng lão chủ chưa tha:

– Đừng có bướng. Khách mua hàng có thể nghĩ rằng mày là một con dê đấy…

Gã quản lí cười nịnh, lão chủ trề môi ra nom thật dị dạng, còn Sascha thì đỏ mặt tía tai chuồn ra phía sau quầy.

Tôi không thích những câu nói như vậy. Có nhiều chữ tôi nghe không hiểu. Đôi lúc tôi có cảm giác như họ nói với nhau bằng tiếng nước ngoài.
Mỗi khi có một bà khách vào cửa hiệu, lão chủ liền rút tay ra khỏi túi, vuốt vuốt bộ ria mép và gắn lên mặt một nụ cười đến là ngọt ngào làm cho má lão đầy những nếp nhăn, nhưng vẫn không thay đổi được cặp mắt gà mờ của lão. Gã quản lí đứng thẳng người lên, khép chặt cùi tay vào hông, bàn tay trang trọng duỗi ra trong không khí. Sascha thì sợ hãi chớp mắt lia lịa, cố giấu đôi mắt lồi đi. Tôi đứng cạnh cửa, lén gãi tay và theo dõi mọi nghi thức bán hàng.

Gã quản lí quỳ trước bà khách, ướm giày cho bà. Những ngón tay của gã xòe ra khéo léo lạ thường. Tay run rẩy, gã thận trọng chạm vào chân người đàn bà như sợ làm gãy mất chân người ta, mà chân bà khách thì to tướng, giống như một cái chai bầu bầu dốc ngược.

Có lần một bà khách giãy chân, co rúm người lại, thốt lên:

– Ôi, bác làm tôi buồn cười quá…

– Dạ, chúng tôi làm theo phép lịch sự ạ. – Gã quản lí vội vã giải thích một cách sôi nổi.

Thật là buồn cười khi trông gã quấn lấy các bà khách. Tôi phải quay mặt vào tấm kính cửa ra vào để khỏi bật cười. Nhưng vẫn không làm sao cưỡng lại được ý muốn theo dõi cảnh mua bán đó. Tôi rất thích thú được xem quản lí tiếp khách, bụng nghĩ rằng chẳng bao giờ mình lại có thể xòe tay ra, nhã nhặn được như thế kia, lại có thể ướm giày vào chân kẻ khác một cách khéo léo đến thế được.

Thường thì lão chủ hay bỏ vào căn buồng con ở sau quầy hàng và gọi cả Sascha vào theo để một mình gã quản lí ở ngoài với bà khách. Có lần, sau khi chạm vào chân một bà tóc hung, gã chụm ngón tay lại và hôn vào đầu mấy ngón tay đó.

– Ồ, cái bác này thật là tinh nghịch! – Người đàn bà dài giọng.

Gã phồng má lên và nói một cách khó nhọc:

– Ph…u!

Tôi không nén được, cười phá lên, đến nỗi sợ đứng không vững, tôi phải bám vào nắm đấm cửa. Cánh cửa bật ra, tôi đập đầu vào tấm kính và làm vỡ mất một mảng. Gã quản lí lấy chân đạp lên người tôi, lão chủ gõ chiếc nhẫn vàng mặt đá nặng lên đầu tôi. Còn Sascha thì cố sức véo tai tôi, chiều tối, lúc đi về nhà, nó nghiêm khắc bảo:

– Người ta sẽ đuổi mày vì những trò ấy đấy! Hừ, có cái gì đáng buồn cười đâu cơ chứ?

Và nó giảng giải cho tôi rõ, nếu gã quản lí được các bà khách hàng thích thì hiệu sẽ đắt hàng hơn.

– Các bà ấy cũng chẳng cần giày đâu, nhưng vẫn đến mua thêm một đôi cốt để nhìn bác quản lí dễ thương mà thôi. Có thế mà mày cũng không hiểu. Thật là vất vả vì mày.

Câu nói đó làm tôi rất ức. Có ai vất vả vì tôi đâu, nhất là Sascha thì lại càng không liên quan gì đến chuyện này cả.