Gặp Gỡ Ở La Pan Tẩn – Đọc sách online ebook pdf

CHIẾC KẺNG SẮT

Giàng Dìn Tếnh cao một mét bẩy, bằng Thiêm, cùng tuổi, nhưng vập vạp, to con hơn. Mặt choắt, mồm nhọn, mắt xếch xác hay nhìn trộm. Mới mười bốn tuổi, Tếnh đã nhận súng của Pháp thả dù xuống, đi làm lính phỉ. Đó là năm 1954. Kéo tay Thiêm theo mình tới cây cột cái ở giữa nhà, Tếnh chỉ vết đạn sượt ở thân cột, trừng mắt nhìn Thiêm: “Này, có một thằng ở Bản Ngò đi bẫy chim chiung, rẽ vào nhà tao, định chim con Seo Mùa vợ tao, tao bắn trượt nó đấy!”

Thiêm vằng tay, bỏ đi. Nó níu anh lại, lên mặt răn đe, khiêu khích: “Ý mày thế nào, thầy giáo!” Thiêm nhìn thẳng mặt nó, nghiêm nghị: “Tếnh, nếu người đàn bà không yêu mình thì mình phải biết xấu hổ.” Nó thót ngực, rên một tiếng kinh hãi rất khó hiểu, bỏ ra sân. Đó là ngày đầu tiên Thiêm về La Pan Tẩn. Ba ngày sau, Thiêm họp cha mẹ học sinh thôn Bãi Đá, nói: “Ăn uống để nuôi khí huyết. Học hỏi để nuôi trí não.

Tôi là thầy giáo, tôi xin lo cả hai việc cho các em, chỉ xin mỗi người giúp một tay.” Thiêm xin một mảnh ruộng lớn ở gần trường, chiều ấy mượn trâu nhà hố pẩu. Mắc ách vào vai con trâu sừng quặp, Thiêm quát: “Vắt!” Con trâu cứ đứng nghênh cái mõm bù xù lông. Cô Seo Mùa vội chạy xuống cầm sợi thừng xỏ mũi con trâu. Bà con đứng xem cười ồ. Con trâu không biết tiếng Kinh. Thiêm gãi tai, cười theo mọi người, rồi nhổ bọt vào bàn tay cầm cầy. Quả nhiên giật dây, kêu “mổng” con trâu lập tức dún chân, nhoai cổ bước.

A! Nó chỉ biết tiếng Mèo. Lưỡi cầy vênh vỏ đỗ quật đất cuồn cuộn từng dòng nổi đều như sóng lượn. Người thôn Bãi Đá đứng xanh đỏ tím vàng hoa cả mắt trên bờ, nắc nỏm khen thầy giáo người miền xuôi khiến trâu, lựa đường cầy thật khéo. Thiêm hớn hở, khi đi bên trái, lúc nhẩy sang phải, mắt đoán định, tay máy giật mũi trâu, tay điều khiển mũi cầy tránh đá ngầm, nghiêng ngả, sâu nông tuỳ lúc, tài chẳng kém thợ cày Mèo.

Còn hôm nay là ngày phiên chợ huyện Xin Ma Chải, cách bẩy ngày họp một lần. Trên một quả đồi vầu thưa, cả ngàn người thuộc tám xã lân cận, tụ hội từ tinh mơ tới chiều tà, xoay tròn trong cơn lốc đam mê mua bán đổi trao, ăn uống tình tự. Hôm qua, ngày áp phiên, Thiêm lên rừng chặt đủ bốn mươi cây trúc vàng, buộc thành hai bó. Mờ sáng nay, cô Seo Mùa dong con ngựa bạch đến trường, đóng trúc vào nạng thồ xong, dẫn con ngựa ra tới miếu Quan Âm đầu thôn, trao cương cho anh, âu yếm hỏi: “Có gì vui trên nét mặt anh thế, anh Thiêm?” Thiêm sờ mặt mình, kêu thế a, rồi cám ơn Seo Mùa, theo con ngựa xuống núi.

Công ty Lâm thổ sản tỉnh đặt cửa hàng thu mua ở toà dinh thự kiên cố như cái đồn lính khố xanh của tri châu Hoàng Vĩnh Kinh. Trúc đang được giá. Bao nhiêu bán cũng hết. Bán xong bốn chục cây trúc, Thiêm trao tiền cho hố pẩu, tới cửa hàng lương thực mua suất gạo độn ngô mười hai cân rưỡi gửi ngựa về, qua bưu điện bỏ thư cho ông nội, nhận sách báo đặt, rồi đến Phòng giáo dục huyện. Ông Trần Đổng, năm mươi tuổi, đầu hói trụi, trơn bóng như quả dừa, xuất thân giáo viên dân lập xã, xung phong lên dậy học ở miền núi đợt này cốt kiếm suất lương trong biên chế.

Nay, mục tiêu đã đạt, lại được lòng bí thư Đường Xuân Ân người cùng xã, thăng tiến lên chức trưởng phòng, nhất thống sơn hà Lưu Bá Ôn, vênh váo lên mặt, bợm rượu gặp rượu ngon đồng rừng, say sưa tối ngày, công việc bề trễ, chẳng hề chăm lo. Nghe Thiêm gọi cửa, ông Đổng mới mắt nhắm mắt mở lẫm chẫm bước ra khỏi buồng ngủ. Sơ ý, ông không khép cửa buồng, vô tình nhìn vào, thấy trên đất cạnh chân giường ông ngủ có chiếc xi líp nữ và cái nịt vú màu trắng, Thiêm vội quay mặt đi.

Ôm vò rượu, chắt một chén nhỏ, tợp một hơi cạn, ông Đổng đập đít chén, chỉ mặt Thiêm mắng phủ đầu: “Thằng này, mày khai láo! Làm đ. gì mà có được những hai lớp học ở trên cái xứ La Pan Tẩn khỉ ho cò gáy nhà mày!” Thiêm nói: “Tôi có đòi gì đâu. Chỉ xin mấy quyển sách giáo khoa thôi.” Ông Đổng nhe hàm răng xỉn lè nhè: “Đào đâu ra sách giáo khoa bây giờ. Mày vốn con nhà thi thư, bịa ra mà dậy. Thôi, về đi! Đừng có qua mặt tao nhé. Kiểm tra lòi mặt gian, ốm nặng với tao có ngày đấy!” Nói rồi đẩn Thiêm ra cửa. Ông còn có việc riêng chưa làm xong.

Chiều tà, chợ tan.

Đường về toả các phương, nồng hơi gió nam. Trên các eo đồi bên các nẻo đường mòn, cạnh con ngựa phất đuôi buộc dưới gốc đào, thấp thoáng hình cái dù giấy xanh đỏ tròn xoe che các cặp trai gái tình tự. Quên phắt cái thói hống hách vô lối, thô lỗ của ông Đổng, Thiêm thấy lòng phấn chấn lạ thường. Có niềm vui lớn gì đang tiềm trữ trong lòng anh và phát toả lên diện mạo mà sáng nay Seo Mùa nhận ra?

Phăm phăm bước trong ánh chiều muộn rợp bóng núi, anh lội ào ào qua con suối lớn, định bụng qua cái vạch ngăn cách thung lũng và núi cao này sẽ đi gấp để trở về nhà không tối quá. Từ Xin Ma Chải về thôn Bãi Đá những hơn chục cây số đường dốc.

Nhưng, đặt chân lên bờ bên kia, sửa soạn vượt dốc núi, Thiêm bỗng có cảm giác vừa tiếp nhận một lực cản ở phía trước và một sức níu kéo ở phía sau. Điều chưa từng xẩy ra nữa là cùng với cảm ứng nhồn nhột, rơn rởn như đang chịu tác động của những vòng xoáy nhẹ ở đỉnh đầu, vùng mỏ ác, anh giống như một kẻ mất phương hướng vừa bồn chồn vừa bấn bíu âu lo vừa khấp khởi như sắp đón nhận một ân ưu có kích tấc dị thường. Lội qua lội lại dòng suối ba lần, cuối cùng Thiêm đứng ngẩn ở giữa dòng nước, nghe trong sâu thẳm lòng mình một ước vọng đang âm thầm trỗi dậy. Như ở trong vòng mê ảo, Thiêm chuệnh choạng đi xuôi về phía hạ lưu.