Thiên Thần Nổi Loạn – Đọc Sách Online Ebooks PDF

Sẽ thấy ở chương này những chỉ dẫn bổ ích về một thư viện, nơi đó ít lâu sau sẽ xảy ra những biến cố lạ kỳ.

Rất thèm khát bao quát được toàn bộ kiến thức của loài người và ước mong đem lại cho thiên tài bách khoa của mình một biểu tượng cụ thể và một thiết bị phù hợp với túi tiền, nam tước Alexandre d’Esparvieu đã thành lập một thư viện có ba trăm sáu mươi nghìn cuốn sách, vừa sách in vừa bản thảo, đại bộ phận là từ tu viện dòng thánh Benedictines ở Ligugé* đến.

Ligugé: tên một xã ở tỉnh Vienne, quận Poitiers, miền tây nước Pháp, có tu viện dòng Thánh Benedictines sáng lập năm 361. François Rabelais hồi đầu đã là tu sĩ của tu viện đó.

Bằng một điều khoản đặc biệt trong chúc thư, ông đã quy định cho các người thừa kế sau này sẽ phải gia tăng cho thư viện của ông tất cả những sách xuất bản quan trọng về các môn khoa học tự nhiên, nhân sinh, chính trị, xã hội, triết lý và tôn giáo. Ông đã chỉ rõ những món tiền cần trích ở di sản của ông để dùng vào việc đó, và ủy thác cho con trai cả là Fulgence-Adolphe tiến hành công cuộc gia tăng này. Fulgence-Adolphe, với một niềm hiếu kính, thực hiện các ý muốn đã được người cha hiển danh bày tỏ.

Sau khi ông chết, cái thư viện mênh mông đáng giá hơn một phần thừa kế của con cái đó vẫn để nguyên chưa chia cho ba người con trai và hai người con gái của ông nguyên lão nghị viên; còn René d’Esparvieu được thừa hưởng tòa dinh thự ở phố Garancière, có trách nhiệm trông nom bộ sưu tập phong phú đó. Hai người chị em gái của ông ta, bà Paulet de Saint-Fain và bà Cuissart, nhiều lần đòi thanh lý một tài sản lớn lao mà chẳng sinh lợi chút nào.

Nhưng René và Gaétan đã mua lại phần của hai bà chị cùng thừa kế, và thế là thư viện được cứu vãn. René d’Esparvieu thậm chí gia tăng nó theo đúng những ý định của người sáng lập. Nhưng năm này qua năm khác, ông ta giảm bớt số sách mua cả về số lượng và chất lượng vì cho rằng sản phẩm trí tuệ ở châu Âu đương sút kém.

Song Gaétan lại dùng tiền túi để làm giàu thêm cho thư viện bằng những tác phẩm mới mà ông cho là hay, xuất bản cả ở Pháp cũng như ở nước ngoài; và xem chừng ông ta không thiếu trí phán đoán, mặc dầu anh em của ông không thừa nhận lấy một mảy may. Nhờ con người nhàn rỗi và hiếu kỳ đó, các bộ sưu tập của nam tước Alexandre hầu như được hoàn bị kịp thời.

Thư viện nhà d’Esparvieu hiện nay vẫn còn là một trong những thư viện tư khá nhất châu Âu về thần học, pháp học và sử học. Các bạn có thể đến đó nghiên cứu môn vật lý học hay nói cho đúng hơn, mọi ngành của vật lý học và nếu các bạn có đôi chút quan tâm, môn siêu hình học hoặc các khoa siêu hình học, nghĩa là những gì chắp vào các khoa vật lý và không có tên gọi khác, vì thật không thể nào gọi được bằng một danh từ chỉ vật chất* cái gì vốn không có chất mà chỉ là mơ mộng và ảo tưởng.

Các bạn có thể đến đó chiêm ngưỡng các nhà triết học tiến hành công việc hòa tan, phân hủy và phân tích cái tuyệt đối, xác định cái vô định và định ranh giới cho cái vô biên. Có đủ mọi thứ trong cái đống chất chồng những kinh điển lớn và kinh điển nhỏ thiêng liêng hay phàm tục đó, có đủ mọi thứ cho đến cả cái chủ nghĩa thực dụng mới toanh và trang nhã nhất hạng.

Substantif: trong tiếng Pháp, có hai tên để gọi danh từ: nom là danh từ chỉ tên các sự vật nói chung, và substantif vốn là danh từ chỉ tên các vật có chất (substance: chất) như cái bàn, hòn đá, cái cây, v.v… Về sau, trong các sách ngữ pháp, người ta hay dùng từ substantif (thay cho từ nom) để chỉ tên bất cứ cái gì, có chất, hay không có chất (như cái đẹp, sự suy nghĩ, sự khởi thủy, cái kết cục, v.v…). Ở đây, Anatole France dí dỏm gọi khoa học siêu hình học là cái vốn không có chất (substance) cho nên không có tên gọi (substantif), nó chẳng qua “chỉ mơ mộng và ảo tưởng”.

Những thư viện khác có nhiều hơn những bộ sách đóng bìa cứng đáng tôn kính vì cổ kính, vì gốc gác hiển hách, vì nét gân và màu sắc của da bọc dịu dàng, quý về nghệ thuật của người thợ thếp vàng đã ấn những mũi sắt thành những đường chỉ và những đường ren, thành những cành cây uốn và hoa lá, thành những biểu tượng, những huy hiệu và ánh ngời dịu dàng của chúng đã làm mê mẩn những con mắt sành sỏi; những thư viện khác có thể tích chứa với số lượng lớn hơn những bản thảo trang trí bằng những bức tiêu họa tinh tế và linh hoạt nhờ ngòi bút lông của xứ Venice, Flanders, hoặc Touraine*.

Tên những thành phố (Venice nước Ý hoặc xứ Flanders hoặc tỉnh Touraine miền Tây Bắc nước Pháp) nổi tiếng về nghề vẽ những tranh nhỏ bằng son (minium) tinh xảo trên các bản thảo cổ kính.

Nhưng không một thư viện nào vượt được thư viện này về những xuất bản phẩm hình thức đẹp và nội dung hay của những tác giả cổ đại và hiện đại, thánh nhân hoặc phàm nhân.

Ở đó có tất cả những gì còn lại của thời cổ đại; tất cả các Cha của Giáo hội*, các nhà biện giải cho Cơ đốc giáo và các nhà nghiên cứu thành thạo về giáo lệnh của các Giáo Hoàng xưa, tất cả các nhà nhân văn thời Phục hưng, tất cả các nhà bách khoa, toàn bộ triết học, toàn bộ khoa học.

Les Pères de l’Eglise: những nhà giảng dạy giáo lý (docteurs de la loi) trước thế kỉ XIII, những vấn đề tín ngưỡng đã được Giáo hội coi là khuôn phép cho mọi tín đồ.

Chính cái đó làm cho Hồng y giáo chủ Merlin, khi hạ cố đến thăm thư viện đó, đã phải thốt lên:

– Không một đầu óc nào đủ sức chứa tất cả kiến thức chứa đựng trên những giá sách kia. May thay, việc đó không cần thiết.

Đức cha Cachepot, khi còn là trợ tế ở Paris, đến làm việc ở đó, vẫn thường nói: