Sa Đọa – Web Tải Sách Miễn Phí Ebooks PDF

Quan-tòa-sám-hối là gì ư? Chắc danh từ này đã khiến ngài lấy làm nghĩ ngợi khôn xiết. Xin ngài tin rằng tôi không hề có dụng ý tinh quái nào, và tôi có thể giải thích rành mạch hơn hầu ngài rõ. Ngẫm cho cùng, thì nó cũng là một khía cạnh tạo nên chức vụ của tôi. Nhưng tôi thấy cần phải trình bày hầu ngài một số sự việc trước đã, khả dĩ giúp ngài hiểu được tỉ mỉ câu chuyện này.

Mấy năm trước kia, tôi còn hành nghề trạng sư ở Paris và, chẳng giấu gì ngài, tiếng tăm cũng khá lẫy lừng. Đúng thế, tối qua, không phải là đích danh của tôi. Tôi chuyên biện hộ vì nghĩa cho những vụ đáng thương tâm. Cho quả phụ và trẻ côi, như người ta thường bảo, chẳng hiểu tại sao, bởi chưng trên đời cũng có hạng quả phụ lạm quyền và loại trẻ côi quá quắt. Tuy vậy, tôi chỉ cần ngửi thấy ở bị can một thoảng mùi nạn nhân oan ức là lập tức tay áo trạng sư của mình vùng lên tác hành. Và tác hành như thế nào! Một trận cuồng phong vũ bão! Lòng tôi được dịp tuôn ra vênh vang trên tay áo. Tưởng chừng nàng công lý hằng bữa ngủ với tôi mỗi tối. Tôi đoan chắc là ngài hẳn sẽ thần phục giọng nói thích đáng, các giây phút xúc động nhằm lúc, tài hùng biện và đô nhiệt tình, cùng khía cạnh công phẫn được chế ngự những khi tôi biện cãi trong pháp đình.

Còn về phần diện mạo, thì tạo vật đã chẳng quản công lao, tôi không cần phải gắng gượng mấy cũng biểu lộ được dáng điệu anh hùng. Gia dĩ, tôi còn được tiếp sức nhờ ở hai cảm giác chân thành: thích ý nhận thấy mình đứng ở bên này vành móng ngựa với phe chánh nghĩa, và một thứ bản năng miệt thị trọn giới quan tòa nói chung. Kỳ thật, có lẽ thái độ miệt thị này cũng không phải hoàn toàn xuất phát từ bản năng. Ngày nay, tôi hiểu rõ là nó cũng hàm chứa nhiều lý do đặc biệt. Song le, đứng ngoài mà nhìn, thì nó tựa hồ như khoác lên mình một bộ mã si mê cùng cực. Chúng ta không thể phủ nhận rằng, ít nữa là thời đại này vẫn còn cần đến quan tòa, phải vậy không ngài? Ấy vậy mà trước kia, tôi không tài nào hiểu được rằng người ta lại có thể tự nguyện nhận lãnh cái chức vụ kỳ lạ đó. Tôi chấp nhận họ, vì họ sờ sờ trước mặt tôi kìa, nhưng phần nào tựa hồ như chấp nhận cào cào châu chấu vậy. Với chỗ khác nhau là loài côn trùng cánh thẳng này có tràn ngập tới đâu cũng không lợi cho tôi được lấy nửa đồng trinh, và ngược lại, tôi nuôi miệng mình bằng cách đàm thoại đối đáp với những kẻ mà lòng tôi khinh rẻ.

Tóm lại, tôi đứng về phe chánh nghĩa, bấy nhiêu cũng đủ để lương tâm tôi được yên bằng. Tin chắc rằng pháp luật đứng về phần mình, thích ý nhận thấy mình đúng lý, hoan hỉ được chính mình trọng vọng, ngài ạ, vốn dĩ là những động cơ mãnh liệt giúp chúng ta được cứng cáp vững vàng hay thúc đẩy chúng ta đường bệ tiến bước. Ngược lại, cứ thử tước đi mấy động cơ ấy, ngài ắt biến con người thành một bầy chó hụt hơi mũi dãi lòng thòng. Xiết bao tội ác tày đình xảy ra, đơn thuần chỉ vì người gây ra nó không chịu nổi cái ý nghĩ cho rằng mình lầm lỗi! Thuở xưa, tôi có quen biết một nhà doanh nghiệp nọ, ông có một bà vợ quả thật vẹn toàn, ai ai cũng ngợi khen, vậy mà ông vẫn cứ ruồng rẫy bà ta như thường.

Ông tức lộn gan lộn ruột nhận thấy phần lỗi cứ luôn về mình, không có cách nào được người đời hay tự mình cấp phát cho mình một mảnh bằng đức hạnh. Bà vợ càng tỏ ra vẹn toàn bao nhiêu, ông càng bầm gan tím ruột bấy nhiêu. Cuối cùng, ông không còn chịu nổi chính lỗi lầm của mình nữa. Ngài đoán được bấy giờ ông ta làm gì không? Thôi tỏ ra bạc bẽo chăng? Không, không. Ông giết bỏ bà vợ. Tôi giao dịch với ông ta cũng là nhờ vậy.

Phần tôi thì ở vào một tình thế xán lạn hơn. Chẳng những tôi quyết chắc không bị nhập vào phe những kẻ mang trọng tội (đặc biệt là tuyệt nhiên không có cớ giết vợ, vốn sống độc thân), mà còn là kẻ bào chữa cho họ nữa, với điều kiện duy nhứt là họ phải thuộc hạng thủ phạm tốt cũng như có kẻ thuộc hạng mán mọi tốt vậy. Chính ngay cách thức tôi bào chữa cho họ cũng mang đến cho tôi nhiều niềm vui thích nở lòng. Đời sống nghề nghiệp của tôi quả tình là gương mẫu, không chỗ nào chê trách được. Tôi không hề nhận của hối lộ đã đành, mà cũng không hề hạ mình lòn cúi vận động lần nào. Một điều hiếm hoi hơn nữa, tôi không hề chịu nịnh hót một ký giả nào ngõ hầu được hắn thuận theo mình, hoặc một công chức cao cấp nào hòng lợi dụng thân tình của y. Tôi cũng có cái diễm phước đôi ba lần được chánh phủ ký sắc lệnh tuyên cho Bắc-đẩu bội-tinh, và đã có thể trang trọng chối từ một cách kín đáo, lấy đó làm phần thưởng đích thật cho mình. Suốt, tôi không hề đòi những thân chủ lâm cảnh nghèo cực trả tiền thù lao và cũng không hề lớn tiếng rêu rao nghĩa cử này. Ngài chớ lầm tưởng rằng tôi kể lể ra đây là để khoe khoang cùng ngài. Công trạng tôi hoàn toàn chẳng có là bao: trong xã hội chúng ta ngày nay, máu tham được nâng lên mức thay thế cho cao vọng, hằng không ngừng khiến tôi phì cười. Tôi nhắm một mục đích cao xa hơn; ngài sẽ có dịp nhận thấy rằng câu nói vừa qua rất mực chính xác về phần tôi.