George Sand – Web Tải Sách Miễn Phí Ebooks PDF

2. Nổi loạn

Indiana

Người ta đã cho đây là phản ảnh của tấn bi kịch vợ chống; bao giờ ta cũng có khuynh hướng đọc cuốn tiểu thuyết đầu tiên của người phụ nữ như một tự truyện. Không đơn giản đến thế. Trên thực tế, nhân vật chính, Indiana, được ba người đàn ông yêu, mỗi người theo cách của mình. Người chồng tàn bạo và chiếm hữu (người ta nghĩ đấy là Casimir ); Raymon, người tình (người ta muốn thấy đây là Aurélien de Sèze); Ralph, người anh họ của Indiana, người bạn thủy chung như nhất, thần hộ mệnh. Họ cũng đại diện cho ba chế độ, chính trị. Người chồng là nhà binh, sĩ quan hưởng nửa lương của nền Đế chế, luôn nhớ nhung chế độ quân sự; Raymon, người tình, quý tộc, là biểu tượng của chế độ phong kiến và thời Trung Hưng, tuy nhiên cũng ít nhiều dung hòa với chế độ Lập hiến; Ralph biểu hiện giấc mơ Cộng hòa nẩy sinh từ Khế ước xã hội; không ai trong ba người này khiến nhân vật chính ưng ý. Người tình cũng đáng thất vọng như người chồng: vô ý thức, anh ta quan tâm đến sự nghiệp hơn là tới Indiana, và bỏ nàng để đi đến một hôn nhân truyền thống. Còn Ralph, anh không thực sự khiến Indiana ham muốn, nhưng anh sẽ đón nhận người phụ nữ bị bỏ rơi, nàng rất biết ơn và hai người sẽ cùng sống một cuộc đời không tưởng ngoài đảo.

Lấy nguồn cảm hứng ở Bernardin de Saint – Pierre và các truyện kể của Jules Néraud, « người xứ Madagascar”, ông này đã giao lại cho nữ văn sĩ trẻ tuổi các ghi chép về du lịch của ông; George Sand đặt một phần tiểu thuyết của mình, nhất là đoạn cuối, trong khung cảnh đảo Réunion. Sau khi chỉ tìm thấy một nước Pháp đáng thất vọng ở Lagny, Paris, Bordeaux, Indiana cùng với Ralph đã có một hạnh phúc êm đềm, trong đoạn kết cuốn sách đã khiến nhiều người đọc ngạc nhiên, nhất là Sainte – Beuve. Đoạn kết này là một phụ bản, đọc đến đấy, ta thay đổi phong cách: cuốn tiểu thuyết có vẻ như muốn là một biểu hiện thực tại, lại kết thúc với một khúc điền viên vĩnh hằng. Đó là thuận theo hay tố cáo chính thể không tưởng. Phải chăng có lẽ đấy là một cách chỉ ra rang hạnh phúc tất yếu chỉ là không tưởng, khi số phận người phụ nữ chưa thayd dổi? Cuốn tiểu thuyết kể lại bất hạnh của hai người phụ nữ: một là của Indiana, một nửa là của Noun, ngưòi em sữa, còn bi kịch hơn – trong nhiều tiểu thuyết khác của George Sand, ta sẽ tìm thấy cái ám ảnh về người kép ấy. Noun đã bị Raymon quyến rũ; cô có mang và nhảy xuống nước tự vẫn, hậu quả gây ra do cách sống vô ý thức của người tình và sự kết án đạo đức giả của xã hội.

Có lẽ tác phẩm không tưởng này còn có một ý nghĩa chính trị rộng hơn. Ralph biết rằng xã hội mà anh mơ tưởng hiện nay vẫn không sao trở thành hiện thực được. Cách mạng 1830, Indiana đã nhìn thấy nó dưới trạng thái tiêu cực nhất ở Bordeaux. Cảnh điền viên cuối cùng như vậy chắc là hệ quả của niềm thất vọng của George Sand và nhiều trí thức thời đại bà đã cảm thấy sau thất bại tiếp theo. Ba ngày Vinh quang.

Cách lý giải tác phẩm rất đa dạng, điều đó chứng tỏ sự phong phú của nó. Người đương thời chủ yếu nhìn thấy trong tác phẩm sự nổi loạn của một phụ nữ. Bản thân Sand cũng đã phân tích nó một cách khác nhau theo từng giai đoạn trong cuộc đời bà, dẫn chứng là ba bài Tựa bà đã viết cách nhau khoảng mười năm. Chịu ảnh hưởng Balzac, trước tiên bà nhấn mạnh tới quan niệm tiểu thuyết, “tấm gương” của thực tại. Thực sự, có cả một khía cạnh hiện thực trong Indiana, miêu tả tình hình kinh tế và chính trị của nước Pháp đầu thế kỷ XIX. Tiếp đó, năm 1842; sau Thư gửi Marcie và sau cuộc tình với Michel de Bourges, trong một thời điểm dấn than, bà đã thấy hiều chất đấu tranh hơn trong cuốn sách. Indiana bảo vệ quyền của người phụ nữ: “Đó là quyền của một nửa nhân loại, của cả nhân loại nữa, bởi bất hạnh của người đàn bà kéo theo bất hạnh người đàn ông, cũng như bất hạnh của nô lệ kéo theo bất hạnh của chủ nô”. Cuối cùng năm 1852, bà phán xét cuốn sách này một cách thận trọng hơn. Giải phóng người phụ nữ? Đúng, nhưng người phụ nữ phải tự giải thoát khỏi cả bạo quyền của chồng và của người tình. Phê phán xã hội ư, đúng, nhưng không phải là khước từ hôn nhân. Cho nên cùng, Goerge Sand yêu cầu không phải tự do giới tính hoàn toàn, mà khả năng ly hôn, cả khả năng có độc lập về kinh tế cho phép độc lập về tình cảm.

Indiana, cắt đứt với chồng, bị nhân tình ruồng bỏ, phải chịu cảnh nghèo đói, ốm đau, và đã đi đến chỗ tự vẫn nếu Ralph, người ân nhân cứu mạng, không can thiệp đúng lúc. Tuy nhiên người ta không nên quên rằng câu truyện là do một nam giới kể, điều đó bao hàm một khoảng cách nhất định; hơn nữa, không nhập hoàn toàn vào nữ nhân vật của mình, nhà tiểu thuyết vạch ra sự yếu đuối, hèn nhát của nàng. Indian không phải là một chiến sĩ, nàng vừa bị thúc đẩy bởi nguyện vọng muốn được tự do, vừa bị ám ảnh bởi những ảo ảnh nô lệ.

Cuốn tiểu thuyết thành công rực rỡ. Nhiều năm sau Truyện đời tôi tóm lược một cách hóm hỉnh việc tiếp nhận cuốn sách, rất khác nhau tùy theo việc người ta cho tác giả vô danh thuộc giới nào. “Các báo chí đều bàn về Ô. Sand với nhiều lời khen ngợi, nói xa gần rằng chắc chắn phải có bàn tay một phụ nữ xen vào đây đó để mách bảo cho tác giả một vài điều tinh tế trong tâm can và trí tuệ, nhưng đồng thời họ lại cho rằng văn phong và nhận định quá ư rắn rổi, nên chỉ có thể là một nam giới”. Nhưng việc dấu tên cũng không được lâu. Khi biết Indiana là tác phẩm của một phụ nữ, người ta bất bình vì tính vô luân của nó. Tích cực hơn, Sainte – Beuve khen ngợi sự táo bạo của tác phẩm: “Không bao giờ một người đàn ông có thể nhận biết và nói ra điều đó”. ( Le National ngày 5 tháng Mười năm 1832).