Từ Hôn – Web Tải Sách Miễn Phí Ebooks PDF

Chương II

ÐỐI CHỦ NGHĨA

Gần chợ Thái Bình có một dãy phố thấp và cũ, lại trở cửa về phía mặt trời lặn, nên sớm mai đã tám giờ rồi, mà trong phố vẫn còn lờ mờ, không được sáng sủa.

Cậu Châu Tất Ðắc ở chung với hai người bạn đồng song, tại căn phố đầu trong, về dãy phố nầy. Hai người bạn ấy, một người tên là Lê Võ Lộ, làm giáo sư ở trong một trường tư ở Sài Gòn, còn một người tên là Nguyễn Tự Cao, giúp việc trong một hãng buôn, mà hay tập làm văn, nên đã có danh ít nhiêu trong làng văn.

Ba người không có vợ, chỉ có mướn một đứa nhỏ ở đặng coi nhà và sai vặt mà thôi. Thường thường ba người hay dắt nhau đi ăn cơm tiệm, còn bữa nào ở nhà thì sai thằng nhỏ đi mua cơm và đồ ăn đem về ăn.

Sớm mai nầy, nhằm chúa nhựt nên ba người đều ở nhà.

Tất Ðắc mặc một bộ đồ “Pyjama” bằng lụa trắng có sọc xanh, nằm trên một cái “divan” lót phía trong vách, tay ôm cây đờn “Mandoline” mà rao nho nhỏ.

Võ lộ thì mặc quần Tây với một cái áo sơ mi 1 cụt tay, ngồi tại bàn viết để tại cửa sổ bên phía tay mặt mà coi nhựt báo.

Còn Tự Cao thì mặc đồ Tây bằng nĩ xám có sọc đen mà mình đã thấy Tất Ðắc mặc đi chơi trong chợ đêm hôm đó. Cậu chấp tay sau đít đi qua đi lại trong nhà, cúi mặt chăm chỉ ngó mũi giày, một lát thấy chau mày, một lát thấy gục gặc đầu, bộ đương suy nghĩ một việc gì quan hệ lắm.

Trong nhà chẳng có tiếng nói nào hết, chỉ nghe tiếng đờn của Tất Ðắc rỉ rả, với tiếng giày của Tự Cao cốp cốp mà thôi. Thình lình Tự Cao nói lớn rằng: “ Thiệt không có xứ nào như đất Sài Gòn nầy”.

Võ Lộ lại hỏi rằng:

– Ðất Sài Gòn nầy làm sao?

– Tính viết một cuốn sách đặng giải bày cái chủ nghĩa của mình, nên muốn kiếm một chỗ thanh tịnh để suy nghĩ mà lập trụ, kiếm hết sức mà không được.

– Dữ hôn! Tưởng là việc gì ở đâu! Thứ suy nghĩ ở chỗ nào lại suy nghĩ không được, cần gì phải kiếm chỗ thanh tịnh. Toa 2 hay lập dị quá!

– Xe cộ rầm rập, thiên hạ ồn ào, làm sao mà nghiên cứu chính lý, hoặc phát giác tư tưởng cho được.

– Cần gì! Mỏa 3 muốn suy nghĩ, thì dầu buổi sớm mai đứng giữa chợ Bến Thành, mỏa suy nghĩ cũng được. Họ ồn ào mặc họ, mình suy nghĩ thì tự mình, họ có can cập 4 gì tới mình.

– Toa quen cái thói “Vô khả, vô bất khả” của toa, nên toa làm được, chớ ai làm cho được.

– Toa muốn thanh tịnh thì vô trong vườn bách thú 5 mà ngồi.

– Rồi. Chúa nhựt trước mỏa đi rồi. Mỏa đi sớm lắm, mà vô đó mới ngồi chưa được năm phút đồng hồ thì kế thiên hạ nhào vô rần rần, đờn ông, đờn bà, con nít, săng đá 6, mạch lô 7 đủ hết, họ coi chim, họ chọc khỉ, làm mỏa rối trí quá, mỏa ghét mỏa đi về.

– Thôi thì vô vườn ông Thượng.

– Cũng rồi nữa, mỏa đi vô trỏng mới về đây. Họ dượt xe máy chạy vùn vụt, rồi tới đờn bà đi chợ nói chuyện om sòm, thấy mệt trí nghe nhức đầu muốn chết, suy nghĩ giống gì được.

– Toa khó quá! Hèn chi toa đặt tên Tự Cao thì phải lắm. Mà toa muốn viết sách đặng bày giải cái chủ nghĩa gì đó, toa nói cho mỏa nghe coi.

– Mỏa muốn giải cái chủ nghĩa “Tự cao” là cái chủ nghĩa mỏa thờ thuở nay, đặng cho công chúng hiểu mà đuổi theo, để tấn hoá cho mau lẹ.

– Thôi đi toa! Tưởng là toa giải cái chủ nghĩa nào, chớ cái chủ nghĩa “Tự cao” của toa đó, nếu toa xúi họ theo thì toa làm hại thiên hạ, chớ không phải toa giúp thiên hạ mau tấn hoá đâu.

– Sao mà hại?

– Toa xúi thiên hạ làm phách thì hại lắm chớ sao.

– Tự cao sao lại làm phách?

– Tự cao nghĩa là mình cho mình cho mình cao hơn thiên hạ hết thảy, như vậy không phải là làm phách hay sao?

– Toa dốt quá. “Tự cao” có phải là làm phách đâu. Chủ nghĩa “Tự cao” của mỏa hay mà lại có ích lắm. Người nào thực hành cái chủ nghĩa nầy sẽ vững lòng phấn chí mà bước trên đường đời. Mình biết tự cao thì dầu mình ở trong giai cấp nào, mình cũng không phiền, không hổ. Mình làm một anh cu li mà mình biết tự cao thì mình khỏe bụng mình, bởi vì mình coi mình cao hơn thiên hạ thì mình có kiêng nể, có dua bợ ai đâu. Ví như có một người nào họ khinh khi, hoặc hiếp đáp mình, thì mình cho người ấy ngu dại thấp thỏi hơn mình, nên mới khinh khi hiếp đáp mình như vậy, thì mình khỏi giận khỏi buồn, khỏi ngã lòng, khỏi thối chí.

– Toa cắt nghĩa như vậy không có được đâu. Mỏa sợ toa chạy trật đường rầy. Mà cái chủ nghĩa “Tự cao” thua cái chủ nghĩa “Vô khả, vô bất khả” của moa xa lắm. Nếu ta muốn viết sách mà tuyên bố chủ nghĩa của toa thà là toa bày giải chủ nghĩa của mỏa còn có ích hơn nhiều.

– Chủ nghĩa của toa là cái chủ nghĩa “xuôi xị” tuyên truyền làm chi.

– Không phải xuôi xị đâu toa. Hay lắm đa, ở đời mình phải tập tánh “vô khả, vô bất khả” cho được thì mình mới khỏi buồn. Ví như mình đương làm cu li, thình lình mình trúng số, mình nhảy lên làm phú ông cũng được. Mình đương làm làng, thình lình bị lột chức trở xuống làm dân cũng được. Mình muốn đi chơi, mà vợ ghen nó biểu ở nhà cũng được. Toa coi người tập tánh được như vậy có phải là khỏe trí hơn người tập tánh tự cao hôn?