Tản Mạn Về Màu Tím Hoa Sim – Web Tải Sách Miễn Phí Ebooks PDF

Sách Tản Mạn Về Màu Tím Hoa Sim của tác giả Trần Thị Vĩnh Tường mời bạn thưởng thức.

Hoa mua, em ở đâu?

Cả cây sim và cây mua cùng thuộc bộ Myrtales, cũng là bộ sim, chỉ khác họ. Một người bạn gửi cho ảnh hoa tím chụp trên dãy Hoàng Liên Sơn, giống in hệt hoa mua bên dãy Trường Sơn, dù theo cậu dẫn đường người Giáy, người Sapa gọi là hoa sim.

Rầy rà thật! Thôi thì cây sim cho hoa sim, cây mua cho… hoa mua. Giáo sư Phạm Hoàng Hộ gọi cây mua là Muôi Đa Hùng, tên khoa học: Melastoma affine, họ Melastomataceae, 200 chi và 4.500 loài. Trong ký ức một người bạn sơn nữ, sim và mua ở Bảo Lộc mọc chen nhau trên đồi, giữa kẽ đá, ven đường mòn ra suối. Chủ nhân đồi chè (trà) để sim và mua mọc tự nhiên, vừa đỡ sói đất, vừa là dấu hiệu cho hay nơi nào sim, mua mọc nhiều, đất ấy trồng chè rất tốt. Hoa sim, hoa mua mọc chen nhau ở các tầng khí hậu. Từ Đông Nam Á qua Nhật, Trung Hoa, Úc, Hoa Kỳ và cả Phi châu.

Gần nơi tôi ở, có hoa Tibouchina màu tím Huế, cũng thuộc họ mua, Melastoma. Chỉ tiếc Tibouchina không có quả ăn thử. Định mua về trồng, ra điều lãng mạn còm, tình cờ vớ được chi tiết này, xin ghi ngay “lỡ” lọt vào mắt ai xanh, hứng chí làm thí nghiệm xem dược tính của loại mua này thế nào. “Lỡ” may có ích cho bà con mình: “Tại địa phương, cả bụi Tibouchina dùng làm thuốc cầm máu, hay thuốc giải độc. (The entire bush is used in local medicine to treat poisoning and to stop bleeding” – Toptropicals).

Hoa mua [10] Nhớ ai, hoa mua bé mọn!

Trong làng khoa học và văn hoá Việt, còn một bông hoa mua lạ lùng lắm. Ông Nguyễn Từ Chi viết “Trong làng viết xâm thực ấy, giữa đá nhọn và cỏ ống, cùng vài cây bút hiếm hoi khác, nép mình như những khóm hoa mua…” [11]Bông hoa mua nép mình ấy là Jeanne Cuisinier. Cô cử nhân trẻ trung bỏ nước Pháp sau lưng, dấn thân nơi núi rừngViệt Bắc, nơi cô điền dã suốt 15 năm nơi các làng bản người Mường, soạn hai bộ sách. Bộ mà ông Từ Chi gọi là hoa mua bé mọn vì chỉ dày 140 trang, La Danse Sacrée en Indochine et en Indonésia [Múa thiêng ở Đông Dương và Indonesia]. Bộ kia đồ sộ hơn, Les Mương,Geographie Humaine et Sociologie [Người Mường, địa lý nhân văn và xã hội học], Université de Paris, 1946, dày 622 trang; đã có bản dịch tiếng Việt. Cả hai là những bộ sách đầu tiên về người Mường, nửa kia của cuộc hôn nhân dị chủng Lạc Long Quân với Âu Cơ. Âu Cơ, biểu hiệu là con hươu đốm sao, tiên nữ trong truyền thuyết Hồng Bàng, thái quốc mẫu bị bỏ quên, vì sử sách và lòng người không hiểu sao chỉ nhắc đến rồng, Lạc Long Quân, mà không hề biết đến “tiên” là ai, hạ lạc nơi nào. Con hươu sao ngơ ngác một mình dẫn đàn con lắt nhắt 50 đứa đi về đâu? Đồ ăn thức uống có đủ chăng? Núi rừng có chứa mẹ con bé bỏng? Lòng vả có tựa lòng sung nhớ đến lang quân họ Lạc cùng 50 đứa con kia? Lạc Long Quân có bao giờ “đi tìm người thương”? Chẳng lẽ ở với nhau có đến trăm con mà sao lạnh lùng làm vậy! Thiệt vô tình hết biết! Dù lúc nào trưởng thượng, cũng nhắc nhở nhi đồng “Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”. Thiệt ngộ!

Chỉ mình Jeanne là người đầu tiên nhớ đến hươu sao Âu Cơ. Sơn nữ, nhà sàn, cơm lam, vòng bạc, nương chiều… Có ai cùng nghiêng mình thoảng nhớ tới bông hoa mua bé nhỏ Jeanne Cuisinier không nào?

Rượu sim

Năm 2007, sim coi bộ… tiến bộ hơn, không than thở lỗi hẹn kiếp này chờ nhau kiếp khác. Sim lắc lư nhảy tót vào trong rượu. Trước nay sim ở Phú Quốc mọc hoang rất… vô tư. Cho đến một hôm, vài du khách từ Đắc Lắc ra thăm đảo mới tận tình chỉ cho bà con Phú Quốc cách đồng bào dân tộc ở Tây Nguyên đã biết làm rượu sim trị các chứng nhức mỏi, đau khớp chống khí hậu núi rừng [12] . Cái này hay! Hơn là ôm một chùm sim tím lịm khóc than đau cả lưng.

Không rõ rượu sim Phú Quốc uống với ly nào, chân dài hay chân thấp hay đong trong mắt thuyền của giai nhân (lại cứ phải có giai nhân mới uống được rượu, trời ạ!). Uống lạnh như rượu vang hay uống ấm như rượu saké? Màu rượu tím, hồng hay đỏ? Có cần vĩ cầm réo rắt cho ai kia nâng chén? Dẹp! Không cần những thứ lãng mạng còm xưa như trái núi ấy. Sao cũng được. Miễn có sản phẩm ngon-đẹp-rẻ và đúng tiêu chuẩn quốc tế, không uổng đất, lại vẫn giữ đựơc màu sắc núi rừng.

Cứ mở vài trang web về rượu ở California [13] từ Nava Valley, Sonoma, Temecula đến Santa Barbara, kỹ nghệ làm rượu tới bến, đến nỗi mới năm ngoái, một chai nho đỏ, màu đẹp như môi, mùi thơm như tóc, vị rất dịu, không biết uống cũng yêu, giá lẻ ở Trader Joe’s 1.99 đô la thay vì cứa cổ hàng trăm đô la 1 chai như hồi mấy ông Tây quý tộc còn mặc quần thủng tứ tung.

Phú Quốc có nhiều màn bắt mắt khách du lịch, họ đã quá chán ngán đô thị bê tông cốt sắt, toà nhà cao ngất xỉu che chắn núi rừng sông biển. Họ chỉ muốn tìm thiên nhiên, hoang dại chừng nào tốt chừng ấy. Phú Quốc có thể hơn cả Hawaii [14] và Bali. Ủa, đâu phải hải đảo nào cũng có từng ấy thứ: hoa lan, trượt sóng, đua thuyền buồm, mái lá, thịt rừng nướng, vỏ ốc, hạt trai, nữ trang dừa [15] , trầm hương/kỳ nam, rừng nguyên sinh, di tích lịch sử thời Gia Long tẩu quốc, rong ruổi xe ngựa [16] ngắm đồi sim, vũ khúc Sim Tây Nguyên bên đống lửa rừng! Chắc chạy lên vùng Banar kiếm Đinh Y Chương học múa, chàng chỉ liền một khi. Nhớ cho sơn nữ ăn mặc in hệt người Banar nguyên thuỷ, hoang sơ và ngây thơ, cho các nàng áo tứ thân xanh đỏ là lạc quẻ chết người. Hoa sim có thể đựoc chọn làm “chữ ký” của đảo. Chúc hoa sim Phú Quốc may mắn.