Mía – Web Tải Sách Miễn Phí Ebooks PDF

Sách Mía của tác giả Đồng Sa Băng

Và dưới đây là cách trồng mía thủ công (theo ký ức người viết) ở một vài nơi trong quận Nghĩa Hành, Quảng Ngãi trong những thập niên 60, 70 và trước đó.

Những ngày làm mía thợ róc mía sau khi dứt ngọn mía xanh, róc lá mía khô cho sạch sẽ, dùng rựa dứt phần trên ngọn cở chừng hơn hai gan tay.

Phần ngọn mía này sẽ được mang về nhà chất thành dòng để làm mía ngọn (giống) cho mùa sau, hay bán cho những chủ ruộng mía khác. Cứ như thế ngọn mía mùa này là giống mía mùa sau, và như thế đã bắt đầu từ ngàn năm xưa.

Vào cuối muà đường mía (tháng 3 tháng 4 âm lịch), những gốc mía đựơc cuốc lên để phơi nắng. Không thể dùng cày để cày gốc lên vì trâu bò không kéo nổi những gốc mía còn tươi. Khi gốc mía đã khô người ta đập ra và lấy gốc mía khô dùng để chụm lửa nấu nướng.

Bây giờ người ta mới cày lên và bừa cho đất nhuyễn, trong khi đó ngọn miá cũng sẽ được bóc lột vỏ khô kỹ. Thường thì người ta hay lột ngọn vào chiều hôm trứơc để ngọn khỏi bị hư vì nắng nóng. Hôm sau mía bắt đầu được trồng xuống.

Công việc trồng mía quan trọng là phải có một người lái cày có kinh nghiệm. Người nông dân này cày giỏi để cân những đường cày đều nhau, cách nhau chừng nửa thước, và có độ sâu cần thiết để trồng mía.

Đi sau người cày là một người rãi ngọn mía, và kế đến là những người cắm ngọn mía xuống đất.

Mía cắm xuống đất theo góc khoảng 30 độ (nói chung thì cây cối gì khi mới trồng, nếu trồng vói góc nghiêng nghiêng cây cối sẽ mọc mạnh hơn trồng thẳng.), ngọn mía này cánh ngọn mía kia khoảng hơn hai gan tay, và chừa phần ngọn ló ra chừng hơn gan tay.

Thông thường mỗi ruộng miá phải trồng trong môt ngày vì để ngọn lâu không tốt, mía sẽ yếu.

Khi mía non cao khỏang đầu gối người ta bắt đầu xới rãnh cao giữa hai luống mía, bỏ phân rồi khỏa rãnh bằng phẳng. Và muốn cho mía đựơc nhiều đường, thường sau mỗi cơn mưa người ta hay xới đất khi mía chưa qúa cao vì sợ đất mắc ván mía không phát triển mạnh. Chỉ xới khi mía chưa cao qúa đầu người.

Sau khi mía đã đựơc khoảng hai ba mắt thì thỉnh thỏang người ta hay giẫy bớt cỏ dại hoặc nhỗ bớt bìm bìm để mía mau phát triển. Có những chủ ruộng không chăm sóc kỹ nên có cùng diện tích như nhau mà thu hoạch lại qúa khác biệt vì thiếu sự chăm sóc khi mía còn trong thời kỳ đầu phát triển.

Khi mùa mưa bắt đầu là lúc ruộng mía không cần chăm sóc nhiều, và khi đó người ta bắt đầu chuẩn bị cho mùa làm miá sắp tới. Nghĩa là phải có muỗng rửa sạch, che rà sẳn sàng, vôi, những dụng cụ nấu đường, bã khô, và chà khô, v.v. cho những ngày mở cửa lò đường.

Nhưng trồng một đám mía rất công phu nên chủ ruộng mía thường sau khi hạ mía làm đường sẽ giữ gốc mía cũ lại, cào lá mía khô và làm cỏ sạch sẽ để gốc mía nhảy mầm thành cây mía mới.

Loại mía này được gọi là mía gốc. Những đám mía trồng từ ngọn được gọi lá mía tơ. Mía gốc thường chỉ nên giữ được một hai mùa, sau đó phải phá đi trồng lại mía tơ (như trên) mới có được nhiều đường.

Ngày nay ngành trồng mía (nhiều nơi) đã được kỷ nghệ hóa. Chủ ruộng mía có thể trồng mía bằng hom mía giống từ những ruộng nhân giống. Hom mía được chặt từ những cây mía giống đã trưởng thành.

Hom mía dài chừng 5cm, có một mắt khỏe, lồi và không bị trầy trụa, sau khi chặt sẽ được trồng trong một hộp nilon lớn cở bắp chân và chứa hổn hợp gồm phân và đất trồng cây.

Hom mía giống sẽ được nuôi trong môi trường thích hợp, được tưới bằng hơi nước để giữ độ ẩm. Khi hom mía giống mọc được bốn, năm lá mới (khoảng hai tháng sau) thì hom mía giống có thể đem trồng xuống ruộng mía. Và cách chăm bón khi mía lớn lên cũng như cách trồng mía thủ công ngày xưa.

Chiếc cày, con trâu và người nông dân trên những luống cày ngày càng biến mất. Nhưng, người của năm xưa, mỗi lần dừng chân bên bến xe đò nghe tiếng rao “Mía ghimmmm … đây”, chắc lòng sẽ nhớ về một miền quê … xa xôi!