Tiền Và Hoạt Động Ngân Hàng – Web Tải Sách Miễn Phí Ebooks PDF

Sách Tiền Và Hoạt Động Ngân Hàng của tác giả Lê Vinh Danh mời bạn thưởng thức.

Chương 2 – HỆ THỐNG TIỀN TỆ

2.1. CÁC LOẠI TIỀN TỆ HIỆN NAY

Tiền tệ làm bằng kim loại là loại tiền đã qua của quá khứ. Tuy vậy có rất nhiều quốc gia tiếp tục sử dụng chúng trong những giao dịch nhỏ và trả tiền xe buýt, gọi điện thoại công cộng như trường hợp tiên kim loại ở Hoa Kỳ và Thái Lạn… Từ khi tiền giấy ra đời, nó dân dân chiếm chỗ của tiên kim loại vì sự tiện lợi cũng như tiệt kiệm chi phí trong việc tạo ra tiên. Tất cả các quốc gia trên thế giới ngày nay đều có tiền giấy, vì lý do đơn giản là tiên giây có thể được làm ra những số lượng rất lớn với chi phí rất hạ hơn bất cứ loại nguyên liệu hoặc hàng hóa để tạo ra tiên nào khác. Giây, mực và công in ấn không phải là vô hạn. Tuy nhiên, chi phí để có nó là thấp nhất so với bất kỳ loại hàng hóa nào khác có thể dùng làm tiên. Do vậy, khi nên kinh tê càng ngày càng bành trướng và nhu cầu vệ số lượng tiên tăng lên không ngừng, thị thực sự chỉ có giây là loại tiên tiết kiệm nhất các nguồn lực khan hiêm trọng xã hội.

Tiên giấy là một bộ phận của tiền tệ ngày nay. Người ta gọi tiền giấy là tiên quy ước và để hiểu một cách dễ dàng về khái niệm này, chúng ta cần quay lại một ít khía cạnh liên quan đên loại tiền tệ bằng hàng hóa đã phân tích ở trên.

2.1.1. Tiền có giá trị thực

Tiền có giá trị thực là những loại tiền được làm ra từ các dạng vật chất mà bản thân nó đã có giá trị sử dụng sẵn. Tiền tệ bằng hàng hóa ngày xưa, đại đa số thuộc dạng này. Thí dụ như lừa, bò, vài hay vàng, bạc, đồng… Bản thân các dạng vật chất vừa kê đều có những giá trị nhất định vốn có của nó. Vài có thể dùng để may mặc, lừa hay bò có thể dùng làm sức kéo hoặc cho sữa, cho thịt. Vàng, bạc hay đông là những kim loại quý vì nó đẹp và hiêm. Nhất là vào thời xưa, khi mà kỹ thuật khai thác và thăm dò còn hạn hẹp, những kim loại quý trên là đồ trang sức và là biểu tượng của sự giàu có, của cải và sang trọng.

Khi tiền được làm từ những dạng vật chất có giá trị cụ thể như thế, nó được mọi người thời xưa tín nhiệm nhanh chóng. Thuở ấy, khi mà suy luận và nhận thức về tiền chưa được hoàn chỉnh. các nhà sản xuất chỉ có thể trao hàng hóa của họ, để đôi lấy một vật trung gian với giá trị ít nhất phải tương đương giá trị hàng hóa của họ. Đem 100kg lúa hay 100m vài chẳng hạn trao đổi lấy về một vật trung gian như con cừu, lừa hay bò là chuyện có thể được chấp nhận, bởi vì điều hiển nhiên là giá trị của cái gọi là tiên (bò, lừa hay cừu) gần như tương đương với những gì họ đã trao đi để nhận nó về. Lúc đó, tiện tôn tại bởi vì nó có giá trị thực, và nhân dân chấp nhận nó như là vật trung gian trong trao đổi, cũng chỉ vì bên cạnh sự tiện lợi cho trao đổi, điều quan trọng là nó có những giá trị cụ thể.

Thói quen nhìn nhận về tiền như thể tồn tại dai dẳng qua cả giai đoạn tiền kim loại. Một đơn vị tiện nặng 1 gram đồng đổi được ít hàng hóa hơn một đơn vị tiên cũng nặng một gram nhưng bằng vàng vì vàng quý hơn, đẹp hơn và khó kiêm hơn. Trong cùng một loại tiên, một đơn vị tiên nặng 1 gram vàng, đương nhiên, mua được ít hàng hóa hơn những đơn vị tiên nặng 2 gram hoạc 3 gram vàng, và những đồng tiền vàng nặng 1kg vàng thời Trung cổ ở châu Âu có thể mua được số lượng hàng hóa bằng 1.000 lần những đơn vị tiên chỉ nặng 1 gram vàng, chỉ vì lý do đơn giản là 1kg vàng thì có giá trị bằng 1.000 lần 1 gram vàng. Người ta tin và chấp nhận tiên vì đơn giản là tiên có giá trị.

Nhận thức và lối chấp nhận ấy có từ khi tiền ra đời như phương tiện trung gian trao đổi mà chúng ta đã nghiên cứu ở chương 1, và kéo dài cho đến tận những năm đầu thế kỷ XX. Vào giai đoạn đầu của lịch sử tiến giây (những năm cuối 1600), nhân dân không quen được với cách nghĩ rằng những tờ giấy giá trị rất thấp kia, những tờ giấy mà giá trị thực của nó không hơn bao nhiêu so với giây tập viết mà họ có thể có vô số cho con họ ở nhà, lại có thể xem là tương đương với những đồng vàng quý giá, hay có thể trao đổi những loại hàng hóa cần thiết mà giá trị của nó gấp rất nhiều lần hơn giá trị của giấy.

Nhân dân không tin tiền giấy vì lý do dễ hiểu là giá trị bản thân của nó quá thấp. Quá thấp so với bất kỳ hàng hóa nào trong trao đổi. Để nhân dân chịu chấp nhận tiên giấy, các nhà phát hành tiên phải đưa ra một cam kết là mỗi đơn vị tiên giấy được quy định tương đương một lượng tiên vàng nhất định và bất kỳ khi nào, người cầm nó muốn đồi trở lại thành tiên vàng, ộng tạ hoặc bà ta cứ việc mang nó đền nơi phát hành đề chuyên lại thành tiên vàng. Chế độ tiên giây như thể gọi là chế độ tiên giấy có bảo chứng vàng hay “kim bản vị”. Từ tiên có giá trị thực, nhân dân bắt đầu quen dân với tiên giấy có đảm bảo trên cơ sở vàng. Đó là giai đoạn bắt đầu của chế độ tiền quy ước.