Sách này chia sẻ mục đích hỗ trợ người đọc cá nhân chưa có điều kiện mua sách giấy, hoàn toàn miễn phí và phi lợi nhuận. Sách được sưu tầm nhiều nguồn khác nhau mọi bản quyền thuộc về Tác Giả & Nhà Xuất Bản!

Giới thiệu & trích đoạn ebook

Từ bàn tay mẹ

Bài hát mà những đứa nhỏ trong gia đình tôi hay cùng nhau hát là Bàn tay mẹ của nhạc sĩ Bùi Đình Thảo:“Bàn tay mẹ, bế chúng con, bàn tay mẹ, chăm chúng con. Cơm con ăn, tay mẹ nấu, nước con uống tay mẹ đun… Từ tay mẹ, con lớn khôn”.

Mà, bàn tay mẹ, thực tình còn làm nhiều điều tuyệt vời hơn thế.

Mẹ tôi là con nhà nông. Lớn lên, sức khỏe mẹ yếu nên không phải bươn chải ruộng đồng như bà ngoại và các dì, các cậu. Thế nên, dì thường bảo mẹ vụng nhất nhà. Vậy mà cô gái vụng nhất nhà ấy ngày kia làm mẹ, bươn chải với đủ thứ nghề có tên lẫn không tên trong cuộc sống, với mục đích duy nhất của cuộc đời: Lo cho con bằng bè bằng bạn.

Ngày mẹ còn đi làm ở Xí nghiệp giao thông 479, mỗi ngày phải đạp xe vào tận một mỏ đá cách nhà hàng chục cây số để chấm công, theo dõi công nhân. Chiều muộn lại đạp xe về nhà, vẫn nuôi đàn gà, trồng vườn rau muống, giàn mướp, giàn bầu quanh gian nhà tập thể rộng không tới 20m² và tối tối lại kèm con học bài. Mẹ vẫn kể… nụ cười trên môi. Ngày ấy con của mẹ có nước da trắng hồng, hai má phúng phính, nổi bật trong đám trẻ con khu tập thể. Dù lương mẹ chẳng nhiều nhặn gì, có bữa chỉ ăn cơm vừng, cả nhà chia nhau hai quả trứng rán. Đó là nhớ quanh năm có trứng gà để ăn, thi thoảng có gà để thịt. Rau đã sẵn trong vườn nhà, gạo, nếp, đậu, lạc bà gửi xuống sau mỗi vụ mùa… để chị em chúng tôi hầu như không có ấn tượng về thời bao cấp khó khăn.

Thời khó khăn nhất với mấy mẹ con tôi là giữa những năm 1990, khi vừa xây xong ngôi nhà ở Quang Trung lại là lúc bố đi xuất khẩu lao động nhưng làm ăn thất bát, trở về Vinh với hai bàn tay trắng. Lúc ấy mẹ tôi đã về hưu sớm vì cơ quan cũng rơi vào cảnh khó khăn, tinh giảm biên chế. Lúc này lương hưu còi cọc vài đồng, chẳng còn đất trống để mẹ trồng giàn bí giàn bầu, nuôi con gà con vịt để tăng chất lượng bữa ăn cho con.

Trong hoàn cảnh ấy, mẹ tôi, như nhiều người phụ nữ xứ Nghệ khác, giấu sự buồn phiền âu lo trong đáy mắt hoang hoải. Chú hàng xóm là người Nam Đàn, xuống Vinh lập nghiệp bằng đủ thứ nghề: bán ốc, làm kem, buôn ve chai… Chú nói với mẹ rằng “chỉ cần bác chịu làm, em chỉ cho bác cách kiếm tiền. Giàu nghèo có số, nhưng để kiếm tiền nuôi con là ‘dư sức’ bác ơi!”

Mẹ tôi bắt đầu nghề tay trái đầu tiên sau bao năm làm công chức là chở than tổ ong từ xưởng về đi bán, kiêm thu gom ve chai quanh xóm. Sọt than làm từ những thanh gỗ nhỏ chú hàng xóm xin ở một xưởng gỗ sau lưng chợ Vinh và đóng lại, buộc chặt sau xe đạp cho mẹ. Một vài tháng, một hai năm sau lượng khách của mẹ tăng dần. Sọt than không đủ sức chứa. Mẹ cùng bố mua một xe xích lô cỡ nhỏ để thay nhau cùng chở. Tôi vẫn nhớ như in những buổi đi học về, gặp dáng gầy của mẹ trên xe xích lô giữa đường phố Quang Trung mùa hè nắng nung, mùa đông quay quắt lạnh mà áo vẫn luôn ướt đầm mồ hôi.

Mẹ chẳng mấy khi nhắc tôi chuyện học hành, nhưng như nhiều đứa nhỏ con nhà lao động nghèo xứ Nghệ khác, chúng tôi tự hiểu phải học vì mình mắc nợ một đời tảo tần của mẹ.

Mẹ của cậu bạn thân tôi vất vả hơn những bà mẹ khác khi bác bị hỏng hai mắt và là một bà mẹ đơn thân. Ngày đầu tiên đến nhà bạn, tôi ngạc nhiên khi nhìn những luống cà, luống rau xanh mướt mát trong vườn. Lại thêm gà vịt nhặt nhạnh kiếm mồi bên vườn và đàn lợn ụt ịt thỏa mãn trong chuồng chừng như vừa được ăn no. “Cậu trồng được thế này á? – Không, ‘đại gia’ của tớ trồng đấy.” – Cậu bạn, với sự hãnh diện không hề nhỏ, âu yếm nhìn về phía mẹ mình nói.

Và dù tôi vốn được xem là đứa có khiếu văn chương từ nhỏ vẫn không thể tưởng tượng được vì sao người mẹ khiếm thị lại có thể trồng được những luống rau trái tốt bời bời thế kia. Có lần thắc mắc với cậu bạn, cậu tếu táo nói, “Ơ hay, trồng bằng tay chứ có trồng bằng mắt đâu” và phá lên cười. Kì thực, mẹ cậu biết trồng rau từ nhỏ, mấy chục năm trước, những ngày mắt chưa mờ. Giờ mắt mẹ đã mờ hầu như không còn chút thị lực nào nhưng những hàng những lối vườn nhà, những loại rau, loại cây khác nhau thì nhất định mẹ vẫn nhớ. Nhớ để trồng, để chăm những luống rau, những đàn gà, đàn lợn mà có đồng ra đồng vào nuôi con trưởng thành, khôn lớn.

Rau trong vườn luôn được mẹ bó lại cẩn thận thành từng bó nhỏ bỏ vào sọt trước nhà. Cậu bạn đi học về lại vội vã kéo sọt rau buộc ra sau xe, đạp vù ra chợ Quang Trung bán lấy tiền mua gạo, mua thức ăn. Số tiền còn lại đưa mẹ dành dụm đóng tiền học, mua sách vở, áo quần… Trong nhà toàn những thứ đồ dùng tối giản nhất có thể. Sau lần tới thăm nhà bạn, tôi về nói với mẹ : “Mẹ ạ, nhà mình nghèo mà nhà H. còn nghèo hơn cả nhà mình.” Vậy mà cậu bạn vẫn luôn là học sinh giỏi cấp tỉnh, nhận nhiều học bổng vượt khó.

Cậu bạn tôi ngày ấy giờ là một trong những đại úy trẻ nhất quân khu IV. Vườn nhà bạn vẫn nhiều rau xanh quả ngọt mẹ bạn trồng, không còn mang ra chợ mà để con cháu có thực phẩm sạch, không phải âu lo về thuốc trừ sâu, hóa chất mà ngon miệng hơn với mâm cơm của mẹ.

***

Bạn kể, đêm qua khó ngủ sau khi ngồi sắp những thứ mẹ gửi từ Quỳnh Lưu vào. Chỉ là những thứ rau củ quả vườn nhà cũng đủ để bạn hình dung dáng cha tất tả trèo hái dừa, cần mẫn ngồi đẽo hết buồng dừa này đến buồng dừa khác để chọn ra những trái vừa nhất, dành gửi cho con. Những trái dừa do tay cha gọt đẽo luôn cẩn thận và đẹp đẽ.

Từ bé tí bạn đã thích loại trái cây ngọt lành này, một phần cũng vì cha “chế biến” quá ngon. Ly nước dừa ngọt lịm cha làm cho mấy chị em bao giờ cũng có cả những sợi dừa được nạo dài dài như sợi miến… Nhìn hộp thịt gà sắp khéo, bạn hình dung dáng cha lúi húi làm thịt mấy con gà, giội rửa từng li từng tí thật cẩn thận và sạch sẽ, cắt vừa phải rồi xếp vào từng hộp, từng hộp. Cha làm như vậy là để con không phải mất nhiều thời gian, không phải vật lộn với dao thớt phức tạp trước khi cất thịt gà vào tủ lạnh…

Những bó rau nhỏ nhỏ nhắc nhớ dáng mẹ lom khom hái từng nắm rau trong vườn, sao cho con đủ ăn trong mấy ngày vì “rau nhà ta xấu xấu nhưng mà hấn1 lành con ạ”. Rồi mẹ tất bật rang rang, giã giã cả hũ to muối vừng, vì mẹ nhớ hồi xưa ở nhà con thích ăn cơm với muối vừng… Có khi mẹ phải vặn mình cho đỡ mỏi vì ngồi lâu. Bằng ấy thôi mà khiến bạn rưng rưng khi hình dung cha và mẹ sau những ngày làm lụng trên cánh đồng, tối tối lại vừa cùng nhau ngồi coi ti vi vừa nói đi nói lại đủ thứ chuyện về những đứa con, vừa bóc từng củ lạc để dành gửi cho con. Không biết hai ông bà bóc mất mấy đêm mà gửi cho con nhiều lạc như thế nữa.

Cô bạn khác, dân Con Cuông ra Hà Nội đã hơn hai chục năm. Thi thoảng facebook bạn vẫn khoe hình bầy heo mọi mẹ chăm. Phần để đón con đón cháu về nhà mổ heo ăn. Phần dành cấp đông tủ lạnh để gói ghém ép con mang đi ăn dần. Ở Hà Nội bao năm nhà vẫn thơm mật ong Chi Khê. Mật ấy, bố phải lần vào tận sâu trong rừng, theo đoàn đi bắt ong mật để tự tay vắt mật khi tổ ong được lấy từ trên cây xuống. Vất vả nào kể gì, quan trọng là tất cả những gì gửi cho con cho cháu phải đảm bảo an toàn, chất lượng…

Donate Ủng hộ chúng tớ 1 ly cafe

Nhằm duy trì website tồn tại lâu dài và phát triển, nếu bạn yêu thích Taiebooks.com có thể ủng hộ chúng tớ 1 ly cafe để thêm động lực nha.

Bạn cần biết thêm lý do để ủng hộ Taiebooks.com ?

  • Website cần duy trì tên miền, máy chủ lưu trữ dữ liệu tải ebook và đọc online miễn phí.
  • Đơn giản bạn là một người yêu mến sách & Taiebooks.com.

0
Rất thích suy nghĩ của bạn, hãy bình luận.x