Bông Sen Vàng – Đọc sách online ebook pdf

Tiếng súng Thành chao đưa, màn đêm buông gấp gáp.

Cửa Thanh khép kín.

Thành Nội, tấm áo giáp của Đại Nội chìm vào đêm tối.

Khiêm đang lom khom trên phản làm ngựa cho Côn cưỡi, nghe tiếng súng Thành, hai anh em ngừng cuộc chơi. Khiêm nói:

– Học thuộc bài sớm để rồi xin cha kể cho nghe tích ngày Quốc hận, em ạ.

Côn giao hẹn:

– Anh hoặc em học thuộc bài trước, ta cùng đợi nhau nghe cha kể, anh nhá.

– Anh chưa lần nào học thuộc bài trước em cả.

– Thì em đợi anh. Khuya mấy em cũng đợi mà.

– Đợi anh hay em ngủ lăn ra giường, đánh thức mỏi cả miệng.

– Em hẹn với anh nhá, hễ thấy em ngủ say gọi không dậy, anh cứ véo đau vô đùi em, em tỉnh ngay anh ạ.

– Ê,…ơi! Vé…o thật đau vô đùi em! Nghe em dặn ngon ơ. Nhưng anh con nhớ dạo nọ em học xong, lăn ra ngủ, chưa xếp sách lên kệ, chưa rửa mặt, rửa tay chân. Mẹ không cho anh làm thay, bắt gọi em dậy làm xong phần việc mới được ngủ. Anh lay mãi em vẫn không dậy, ừ ừ mấy tiếng rồi lại ngủ khì. Anh cù vô nách em, cù nhẹ thôi. Vậy mà em cáu lại anh, tuôn ra một tràng chữ trách anh:”Đệ niên thượng trĩ. Đệ hữu bất tri giả, huynh tất tường vị. Giáo đệ, huynh khởi vong chi hồ?” (Tuổi em còn nhỏ, có điều gì chưa biết, anh dạy em, sao anh lại quên điều ấy?). Anh liền bị cha quở trách về tội không khuyên bảo em, lại trêu chọc em.

– Lần ấy em thưa lại ngay với cha, lỗi ở em và em đã xin lỗi anh cơ mà.

Dọn dẹp xong việc bếp núc, chị cử Sắc ngồi vào khung cửi dệt. Tay chị đưa thoi thoăn thoắt. Chị nhắc hai con:

– Cha các con sắp về đó. Các con học bài đi. Chuyện chi mà ồn lên rứa?

– Chúng con đang ôn bài, mẹ ạ – Côn nháy mắt với anh.

– Mẹ đã vào khung dệt rồi. Anh em mình học bài thôi.

Hai anh em học chung một đèn. Côn lấy que tăm khơi hai bấc thành hai ngọn đèn trong đĩa dầu lạc. Khiêm hai tay bưng cằm tựa lên bàn, học nhẩm từng chữ. Côn thì viết ra giấy nháp, xướng lên nho nhỏ để nghe từng chữ: Ái quốc, nghĩa là yêu nước. Quốc dĩ dân lập, nghĩa là, nước do dân lập nên. Dân dĩ quốc tồn, nghĩa là dân còn thì nước còn. Vô dân tắc quốc hà do thành, nghĩa là không có dân sao thành nước được? Vô quốc tắc dân hà sở tý nghĩa là, không có nước thì dân lấy đâu ra sự che chở? Cố quốc dân tất ái quốc, nghĩa là, dân trong một nước thì phải yêu nước…

Anh cử Sắc vào Quốc sử quán thăm một người bạn là ông Phó bảng Cao Xuân Tiếu và mượn ít sách. Anh đi từ sau bữa cơm chiều. Lúc về đến đầu sân, anh nhìn vào nhà, lòng bồi hồi, bởi lâu nay anh chăm viêc sách đèn, lo việc thi cử và dạy học cho con mình, cho con em bạn bè nhờ, ít khi lưu ý về cuộc sống gia đình. Anh quá yên tâm vì đã có Hoàng Thị Loan, người vợ hiền đảm đang, gánh vác mọi việc lớn, việc nhỏ trong gia đình. Tôi nay, đứng ngoài sân, anh nhận rõ niềm vui hạnh phúc của gia đình mình mà tưởng chừng chuyện trong sách, mẹ dệt cửi thâu canh, con đèn sách chuyên cần.

Anh bước vào nhà, giọng ấm áp:

– Mình nghỉ tay một tý chứ? Làm quần quật cả ngày, tận khuya vẫn không rời con thoi.

– Nhà về muộn rứa… Tôi cố dệt cho xong tấm đũi, bà hàng tấm bên Dinh hẹn lấy cho phiên chợ này.

Khiêm, Côn thấy cha về, xếp sách, đặt vào kệ gọn gàng. Khiêm nháy nháy mắt với em:

– Em nhắc lại với cha, xin cha kể chuyện ngày Quốc hận, nhé.

– Anh thưa với cha hơn, chứ anh.

– Em…

Thấy cha vào, Khiêm thôi không nói với em nữa. Cả hai anh em ríu rít chào hỏi cha. Anh Sắc ân cần:

– Các con đã học thuộc bài chưa?

– Dạ… đã, chúng con… chúng con thuộc cả rồi ạ.

– Khiêm thuộc đọc thật làu chứ?

– Thưa cha, bài ni con thuộc kỹ hơn mọi bài trước đây ạ.

– Vậy thì con tấn tới lên rồi. Là anh con phải cố gắng học giỏi, làm gương sáng cho em.

– Thưa cha, em Côn sáng dạ. Bà ngoại, mẹ đều nhủ: Bé Côn có cái bụng sáng hơn đèn. Con khó học kịp em Côn, cha ạ.

Anh Sắc cười hiền từ:

– Con tự xếp mình đứng đằng sau em về đường đèn sách à?

-…

– Về miếng ăn, anh nhường em, em nhường anh. Đó là đức tính đáng quý. Nhưng việc học phải cùng nhau đua tranh, cùng nhau tấn tới. Bẩm sinh thông minh, sáng láng mới chỉ là cái mầm, chưa phải cây ra hoa, kết trái. Cha đã từng nói với các con: Ngọc bất trác bất thành khí (ngọc không mài dũa không thành của quý). Phải lập chí từ lúc tập cầm bút, tập cầm cày, tập cầm cưa, cầm đục, các con ạ.

Anh cử Sắc không gọi Khiêm đọc bài mà gọi Côn:

– Côn đọc bài: Ái quốc.

Côn đứng gần án thư cha, hai tay vòng trước ngực, mắt nhìn vào ngọn đèn trên bàn, Côn đọc một mạch rành rọt từ câu mở đầu:”Quốc dĩ dân lập”… cho đến câu chót của bài học thuộc lòng.

Anh hỏi kiểm tra ngay:

– Con giải nghĩa câu:”Quốc giả, tái dân chi châu dã” đến “kỳ quốc tiểu hữu năng hãnh tồn giả”.

Côn thấm lưỡi qua môi, giảng giải:
– Tổ quốc là con thuyền, dân ở trên con thuyền ấy. Điều lợi, điều hại của Tổ quốc chính là niềm vui, nỗi lo của dân. Nếu như người nào cũng nghĩ đến lợi riêng mình, không lấy việc nước làm trọng, hoặc còn ra sức phá hoại thì còn gì là nước, là dân!.

– Con về chỗ.

Anh cử Sắc lại kiểm tra Khiêm.

– Khiêm giải nghĩa câu: Phản Tổ Quốc, do châu nhân tự huyệt kỳ châu dã.

Khiêm nhìn lên mái nhà, nói:

– Kẻ phản bội Tổ Quốc khác chi người trong con thuyền lại tự đục thủng thuyền.

– Con về chỗ

Phút yên lặng. Tiếng cửi dệt của chị cử Sắc từ trong buồng vọng ra đều đều.

Anh Sắc nhìn hai con đầy tin tưởng:

– Các con ra đời vào thời buổi đất nước nhiễu nhương của thế kỷ này. Nhưng các con là người gánh trọng trách của thế kỷ sau. Chỉ còn ít năm nữa là sang thế kỷ hai mươi rồi. Cha mẹ sẽ gắng hết sức lo cho các con học. Có học mới hiểu biết, có hiểu biết mới có vốn để làm nên…