Cửa Sông – Đọc sách online ebooks PDF

Công việc đều đặn và có phần nào tẻ nhạt của các thầy giáo trường làng bị cuộc sống thời chiến lôi cuốn, đã biến chuyển theo cái đà mới. Ban ngày, ngoài công việc soạn bài, chấm bài, họ dành một số lớn thời giờ dẫn các học sinh đi đào hầm tránh máy bay, hoặc đi kẻ khẩu hiệu chống Mỹ trong các xóm.

Trường cấp hai làng Kiều là một trường nhỏ, tuy vậy hơn một năm qua đã có gần hai chục học sinh và thầy giáo “xếp sách bút” lên đường đi bộ đội. Họ đi theo từng đợt nghĩa vụ quân sự trong xã. Ngoài công tác như của các thầy giáo khác, Thùy dành một phần nhỏ thì giờ biên thư cho các học sinh của mình hiện đang ở các đơn vị bộ đội. Cô có một cuốn sổ con, trong đó ghi tất cả các địa chỉ của họ. Những hàng chữ số các “hòm thư” bao giờ cũng gợi cho Thùy nhớ đến người này, người khác.

Những bức thư gửi đi, bao giờ Thùy cũng viết với lời lẽ khiêm tốn. Cô nghĩ: Các chiến sĩ ở đơn vị đã được săn sóc chu đáo, nhưng thỉnh thoảng mình biên cho mỗi người một lá thư cũng không phải là thừa. Cô biên thư đi khắp nơi, đều đặn cho từng người và tự coi mình như một người con gái ở hậu phương có nhiệm vụ đem đến cho họ những lời động viên, có nhiệm vụ săn sóc các chiến sĩ ngoài mặt trận.

Trong lúc làm việc bận bịu, bao giờ Thùy cũng cố gắng tìm cách không tách mình ra khỏi cái guồng máy sinh hoạt chung của nhân dân đang hối hả chuyển sang thời chiến. “Thật là xấu hổ, nếu mình lại nhàn rỗi trong lúc này”. Thùy nghĩ như thế, và cầm bức thư viết cho Bân vội vàng đi về phía cửa hàng hợp tác xã trong xóm.

Chỉ có mấy ngày Thùy không vào xóm trong đồng, thế mà lúa đã tốt ngợp. Ở một vài đám giữa cánh đồng trũng cấy lúa sớm đã bắt đầu gặt. Nước đỏ màu gạch xâm xấp thân lúa. Xa xa, một hàng nón trắng lấp lóa giữa mặt ruộng lúa vàng ứ nước.

Cửa hàng hợp tác xã mua bán nằm ngay bên đường, bên một gốc cây đa um tùm. Thùy đẩy cánh cửa hàng. Hai cánh cửa gỗ chỉ khép hờ, bên trong chẳng thấy người chỉ có mùi dầu hỏa và mắm muối xông hắc lên mũi. Thùy lại khép lại. Trên các cánh cửa đầy những dòng chữ “Cô Tốt kén chồng” viết bằng gạch non và bằng than.

– Ai mua gì đ… ấ… y?

Một giọng con gái lanh lảnh thốt lên từ giữa đám người gặt. Một lát, một người con gái dáng bé nhỏ và gọn ghẽ, nghiêng cái nón trắng mới, gánh đôi quang lúa trở về. Nhìn từ xa, trông rõ hai cánh tay của người con gái đung đưa, Thùy biết ngay là cô Tốt.
Thùy mua một con tem rồi hỏi:

– Cô Tốt vừa bán hàng vừa gặt ư?

– Các ông ban quản trị cũng không yêu cầu đâu. Nhưng mà em ngồi mát trong này không yên lòng chị ạ. Em đã đi gặt hai ngày rồi. Gặt đồng gần, ai mua gì thì chạy về, cũng tiện!

Thùy dán tem, bỏ thư vào chiếc hộp sắt tây treo lủng lẳng ở thân cây đa rồi tiện tay nhấc một lượm lúa cắt ngắn cũn cỡn, nói:

– Cô cắt ngắn thế này thì tra néo làm sao được?

Tốt ngồi duỗi chân bên gốc đa. Cô không trả lời, chỉ đưa cặp mắt lá răm nhìn ra xa rồi bất chợt quay lại:

– Thanh niên đi hết rồi, lấy ai mà đập néo? Cắt vậy, mấy ông lão với mấy bà ở nhà rải ra sân mà quần, sớm tối cũng xong, chị ạ!

Thùy về trường cô vừa vào đến cổng đã trông thấy một em bé gái tóc để xõa kín gáy, đứng thập thò ngoài cánh liếp. Thùy bước tới ôm choàng lấy làm nó quay lại. Em bé khi nhận ra Thùy liền níu chặt, xõa cả món tóc dơm dớp hơi muối và khét nắng vào tận má Thùy: “Cô ơi, u cháu bảo cháu ra mời cô vào ngay”.

Nói xong câu ấy, con bé con thè lưỡi ra rồi bất thần chạy biến đi mất. Thùy sực nhớ trưa nay, bác Thỉnh làm bữa cơm tiễn Lân, đứa con của người vợ hai của chồng. Em bé ấy đã ra mời Thùy trưa hôm qua. Bác Thỉnh dặn khẩn khoản thế nào Thùy cũng phải vào.

Nhà bác Thỉnh – u Bân – Ở xóm ngoài bãi, kề đồng muối. Ngày mới về, Thùy tưởng không tài nào chịu nổi làn không khí oi nồng của cái xóm giáp đồng muối. Cái xóm chẳng khác gì một kẻ ở trần phơi nắng. Đứng ngoài bờ đê có thể trông rõ hết thảy các mái nhà, các bức tường, trông thấu vào đến chân bàn thờ.

Đường đi vào xóm là một quãng đê biển sụt lở, mỗi lần dắt xe vào phải len chân giữa những búi cỏ gai và hoa lông chông sắc như kim. Ngòi nước mặn chảy tận đầu hồi nhà, những kỳ nước thủy triều xuống, trơ ra cái đáy ngòi đầy rêu tanh. Đi từ đầu đến cuối xóm, chẳng hề có chút bóng mát. Hễ một cây nào nhoi lên là người ta phải đẵn ngay để khỏi rợp bóng xuống ô muối.

Từ bảnh mắt đến khi mặt trời khuất, nắng cứ chang chang, nắng đến lóa cả mắt. Nắng đặc quánh, chẳng khác gì một thứ bột đồng nung đỏ ném vào mặt bỏng rát, thỉnh thoảng một trận gió “ông cụt” xoáy lên từ bãi phơi đất bốc tung từng mảng mái nhà.

Thùy sống ở đấy một quãng thời gian dài mới thấy quý thứ nắng thiêu đốt người. Cô cũng không ngờ cái xóm nhỏ nằm giáp biển, bốn bề trống trải lại là một xóm có cơ sở vững chắc nhất xã trong suốt thời gian địch tạm chiếm. Nhà bác Thỉnh cũng là một cơ sở, ngày xưa bao giờ cũng có một vài cán bộ nằm hầm trong nhà.