Điển Cố Truyện Và Thơ – Web tải sách miễn phí ebooks PDF

HỨA TUẤN – LIỄU CHƯƠNG-ĐÀI (TÌNH SỬ)

– Khi về hỏi Liễu Chương-đài,

Cành xuân đã bẻ cho người chuyên lay.

(KIM-VÂN-KIỀU)

– Xanh xanh khóm liễu Chương-đài,

Tiếc thay đã để cho ai vin cành.

(THỊ-KÍNH)

– Châu rơi có nhẽ phục-hoàn,

Cùng mong Liễu lại tay Hàn mai nay.

(THỊ-KÍNH)

Về đời Đường có một người danh sĩ, tên là Hàn-Hoành, tính người điềm-đạm, từ khi còn nhỏ đã tự-phụ là một bậc tài-hoa. Năm Thiên-Bảo, thi đỗ Tiến-sỹ, song vẫn ở vào cảnh bần-hàn, thực là vách nứa soi giăng, nhà gianh treo khánh. May được một ông láng giếng là Lý-tướng-quân, khi nào có rượu ngon, cũng mời sang uống. Hàn cho Lý-tướng-quân là một người hào-phóng, nên coi như bạn thân, và năng đi-lại chuyện-trò.

Lý-tướng-quân có một nàng hầu, họ Liễu, vốn là danh-kỹ một thời. Người hầu ấy, ngày thường hé vách nhìn Hàn-Hoành xem chiều ăn-ở, thấy chàng tuy nhà gianh vách nát mà tính hay đãi khách, hễ thấy khách đến thì cố ý mời-chào.

Nhân khi thanh-vắng, Liễu-thị nói với Lý-tướng-quân rằng : « Hàn-Hoành là một bậc danh-sĩ, dẫu rằng cùng-quẫn, song bạn-bè toàn là những bậc tài-danh, có lẽ nào nghèo-khổ mãi. Tướng-quân nên giúp-đỡ người ta ».

Lý-tướng-quân nghe qua mà chẳng đáp. Một hôm, Lý-tướng-quân làm tiệc rượu thật lớn, mời Hàn-Hoành đến dự. Lúc rượu xong, mới bảo Hàn-Hoành rằng : « Tiên-sinh vốn là danh-sĩ, mà Liễu-thị cũng là danh-sắc ; danh-sĩ cùng với danh-sắc sánh vai, thì thực vừa đôi phải lứa ».

Rồi bắt Liễu-thị ra tiếp rượu Hàn. Hàn e-e thẹn-thẹn, cố từ chẳng dám đương.

Lý-tướng-quân bèn nói : « Kẻ trượng-phu ở bên chén rượu gặp nhau, đã một nhời tâm-phúc, thì chết cũng chẳng quản gì, phương chi một người đàn-bà, đủ chi từ chối ». Hàn không thể đừng được, đành phải vâng nhời.

Lý-tướng-quân lại nói : « Tiên-sinh cam chịu cảnh nghèo-hèn, thì phấn-chấn làm sao được. Liễu-thị có vài trăm vạn, cũng có thể tựa nương ».

Rồi quay lại bảo Liễu-thị rằng : « Nàng là người giỏi-giang, phải thờ chồng cho hết đạo ».

Hàn lúc ấy phân-vân trong dạ, song Liễu-thị nét mặt vui-vẻ mà bảo rằng : « Lý-tướng-quân là người hào-dật, hôm qua đã bảo với thiếp rồi, chàng chớ nên nghi-ngại ».

Hàn bèn cùng Liễu-thị ra về. Hai năm sau, có quan Tiết-độ ở Phan-thành, tên là Hi-Dật, tâu cho Hàn làm viên-ngoại. Lúc ấy Triều-đình lắm việc, Hàn không dám cho vợ đi theo, phải tạm để ở Đô-hạ ít lâu.

Khi kỳ hẹn đã qua, Hàn không thấy vợ đến. Hơn ba năm nữa cũng chẳng gặp nhau. Một hôm, Hàn lấy vàng lụa bỏ vào trong một cái hòm, đề một bài thơ gửi về cho vợ :

Đài-chương kia, cây liễu ấy,

Trước xanh nay có còn nguyên vậy ?

Tơ dài phỏng vẫn rủ như xưa,

Hẳn chịu tay người đà bẻ gẫy.

Nguyên tác :

Chương đài liễu, Chương đài liễu,

Tích nhật thanh thanh kim tại phủ

Túng sử trường điều tự cựu thùy,

Dã ưng phan chiết tha nhân thủ.

章臺柳章臺柳

昔日青青今在否

縱使長條似舊垂

也應攀折他人手

Khi Liễu-thị nhận được, chưa tiện đi ngay, cho nên cũng đáp lại bằng một bài thơ :

Cành liễu này tươi tốt đấy,

Tặng biệt năm năm buồn biết mấy !

Chiếc lá vàng bay chợt báo thu,

Chàng dẫu có về khôn bẻ lấy.

Nguyên tác :

Dương liễu chi, phân phi tiết,

Khả hận niên niên tặng ly biệt.

Nhất diệp tùy phong hốt báo thu,

Túng sử quân lai khởi kham chiết.

楊柳枝芬菲節

可恨年年贈離別

一枼随風忽報秋

縱使君來豈堪折

Liễu-thị nghĩ mình nhan-sắc, mà ở một mình, sợ cũng khó lòng giữ nổi, dắp toan cắt tóc ở chùa. Khi Hàn theo Hi-Dật vào chầu, có ý dò-la thăm-hỏi để tìm Liễu-thị, nhưng mà tăm cá bóng chim. Mãi sau mới biết rằng nàng đã bị tướng Phiên là Sa-Trá-Lỵ bắt làm thiếp.

Một hôm, Hàn đi vào các Trung-Thư, đến góc thành phía đông-nam, chợt gặp một cái xe đi qua, nghe có tiếng người ở trong xe hỏi rằng : Có phải Hàn viên-ngoại ở Thanh-châu đấy không ? »