Hồi Ký Chiến Tranh – Đọc sách online ebook pdf

Thời niên thiếu, điều khiến tôi quan tâm hơn cả là những gì xảy đến với nước Pháp, dù đó là đề tài lịch sử hoặc những được thua trên chính trường. Vì thế, tôi say mê theo dõi, nhưng với óc phán xét nghiêm khắc, vở kịch đang được trình diễn không ngừng nghỉ trên sân khấu chính trị; tôi mê mẩn trước sự thông minh, bầu nhiệt huyết và tài hùng biện mà nhiều diễn viên đã không tiếc công phô diễn, và não lòng khi thấy bao thiên tư bị phung phí trong sự hỗn loạn chính trị và sự chia rẽ của dân tộc, nhất là vào giai đoạn đầu thế kỷ khi những dấu hiệu báo trước chiến tranh xuất hiện. Thú thực, trong những năm đầu của tuổi tráng niên, tôi đã mường tượng không chút sợ hãi, thậm chí còn lý tưởng hóa, cuộc phiêu lưu còn chưa được biết đến này. Tóm lại, tôi tin rằng nước Pháp phải trải qua những thử thách to lớn, rằng cái thú vị của cuộc sống là có ngày được phụng sự tổ quốc, và rằng tôi sẽ có cơ hội được làm điều đó.

Khi tôi nhập ngũ, quân đội là một trong những điều vĩ đại nhất trên thế giới này. Mặc cho những lời chỉ trích và lăng nhục trút lên đầu, họ vẫn cảm thấy, với sự thanh thản và thậm chí cả niềm hy vọng ngấm ngầm, rằng rồi sẽ tới những ngày mà tất cả đều trông cậy vào họ. Sau khi tốt nghiệp trường Saint-Cyr [5], tôi làm sĩ quan tập sự tại Trung đoàn Bộ binh 33 ở Arras [6]. Pétain, vị Đại tá đầu tiên của tôi, đã chứng minh cho tôi thấy thiên tư và nghệ thuật chỉ huy có giá trị như thế nào. Rồi sau đó, trong lúc bão táp cuốn tôi đi như cuốn một cọng rơm qua những cơn chấn động của chiến tranh – cuộc thử lửa đầu tiên của tôi, cảnh kham khổ trong các chiến hào, những cuộc tấn công, những trận oanh tạc, thương tích và tù đày – tôi có thể thấy nước Pháp, tuy bị tước đi một phần phương tiện cần thiết để phòng vệ do tỉ lệ sinh thấp, do những ý thức hệ rỗng tuếch và sự chểnh mảng của chính quyền, vẫn kiên cường bước tới, lấy lòng hi sinh không biên giới để bù đắp cho những thiếu hụt của dân tộc, và đưa thử thách tới một kết thúc thắng lợi. Tôi có thể thấy, trong những ngày tháng nguy kịch nhất, đất nước tôi củng cố lại tinh thần, ban đầu là dưới sự che chở của Joffre [7], và kết thúc với sự khích lệ của “Con hổ [8]”. Tôi có thể thấy, sau đó tổ quốc tôi, dẫu kiệt quệ vì mất mát và đổ nát, dẫu cơ cấu xã hội và sự thăng bằng về tinh thần bị đảo lộn, vẫn khập khiễng lê bước về phía định mệnh của mình; trong khi đó thì chế độ, sau khi một lần nữa lấy lại hình hài cũ và chối bỏ Clemenceau, đã quay lưng lại với sự vĩ đại để quay về với sự hỗn loạn.

Trong những năm tiếp theo, sự nghiệp của tôi trải qua nhiều giai đoạn khác nhau: nhận lãnh một nhiệm vụ đặc biệt và tham gia một chiến dịch tại Ba Lan, giảng dạy môn lịch sử tại trường Saint-Cyr, làm việc tại văn phòng Thống chế, Chỉ huy Tiểu đoàn Kỵ binh 19 tại Trèves, và tham gia vào Bộ Tham mưu ở vùng sông Rhine và Levant. Đến đâu tôi cũng cảm nhận được một uy thế mới mà những thành công gần đây đã mang về cho nước Pháp, nhưng bên cạnh đó còn có cả những hoài nghi về tương lai do cách hành xử thiếu nhất quán của các nhà lãnh đạo khơi dậy. Rốt lại, tôi vẫn thấy binh nghiệp mang lại cho tinh thần và trái tim mình sự hứng thú mạnh mẽ. Quân đội, tuy lúc này vẫn đều đều một guồng quay vô sự, song tôi đã nhìn thấy trong đó cái phương tiện để thực hiện những hành động lớn lao sắp tới.

Rõ ràng là kết quả của cuộc Thế chiến I vẫn chưa thiết lập được hòa bình. Đức đang quay trở lại với những tham vọng của mình với tốc độ tỉ lệ thuận với tốc độ khôi phục sức mạnh. Trong khi Nga bận đóng cửa làm cách mạng, trong khi Mỹ vẫn giữ khoảng cách với châu Âu, trong khi Anh lại đối xử mềm mỏng với Berlin để có lúc Paris cần tới Anh; trong khi các nhà nước mới thành lập vẫn còn yếu và phân tán – thì cái trọng trách kiềm chế đế quốc Đức đặt nặng lên đôi vai của một mình nước Pháp. Thật ra Pháp đã cố gắng, nhưng không liên tục. Vì thế mà chính sách của Pháp ban đầu là kiềm chế Đức dưới sự chỉ đạo của Poincarés [9], sau đó lại tìm cách hòa giải theo khởi xướng của Briand [10], và cuối cùng là tìm chỗ trú thân trong Hội Quốc Liên. Nhưng mối đe dọa từ nước Đức mỗi lúc một lớn hơn. Hitler đang tiến gần đến quyền lực.

Vào thời kỳ đó, tôi được bổ nhiệm làm Tổng Thư ký Bộ Quốc phòng, cơ quan thường trực dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng có nhiệm vụ chuẩn bị cho quốc gia và dân tộc bước vào cuộc chiến. Từ năm 1932 tới năm 1937, dưới sự quản lý của 14 chính phủ, tôi đã tham gia, ở góc độ hoạch định nghiên cứu, vào mọi hoạt động chính trị, kỹ thuật và hành chính liên quan tới việc phòng thủ đất nước. Cụ thể, tôi phải làm quen với các kế hoạch về an ninh và hạn chế vũ trang mà André Tardieu [11] và Paul-Boncour [12] đã trình bày tại Genève; cung cấp cho nội các của Doumergue [13] những thông tin cần thiết để họ ra quyết định lựa chọn đường lối khác sau khi Quốc trưởng [14] lên nắm quyền; miệt mài dệt tấm vải nàng Penelope [15] – một dự thảo luật tổ chức đất nước trong thời chiến; và nghiên cứu các biện pháp liên quan đến việc tổng động viên các cơ quan dân chính, các lĩnh vực ngành nghề, các cơ quan dịch vụ công. Những công việc mà tôi phải làm, những hội thảo mà tôi có mặt, những cuộc tiếp xúc mà tôi phải thực hiện – tất cả đã cho tôi thấy nguồn lực vô bờ của tổ quốc, nhưng tôi cũng thấy cả sự yếu kém của nhà nước.