Khám phá thiên tài trong bạn – Đọc sách online ebook pdf

Với phong cách riêng đặc biệt lôi cuốn, Michael Gelb dẫn chúng ta vào hành trình khám phá và áp dụng các tố chất tinh túy của mười thiên tài trên thế giới – các cá nhân kiệt xuất đã làm thay đổi cả thế giới và là tấm gương để chúng ta tham chiếu. Mỗi thiên tài đều có niềm say mê vô hạn đối với sự thật và cái đẹp.

Ví dụ như hành động của Copernicus để thay đổi quan niệm về vũ trụ là một cách thanh lọc thẩm mỹ, và như ông khẳng định, nó tạo ra một thiên thể hài hòa hay một thánh đường hoàn hảo, nơi những nỗ lực nhằm cứu vãn học thuyết cũ đã dẫn đến một cấu trúc tuyệt đối phi lý [của vũ trụ].

Chúng ta từng ngạc nhiên khi thấy diện mạo một con phố thay đổi nếu nhìn nó từ nhiều góc độ khác nhau. Đa phần lịch sử xuôi về một hướng. Chỉ một số thiên tài giúp ta quay lại và nhìn lịch sử theo những góc độ khác nhau, từ quá khứ hoặc song hành cùng lịch sử. Ví dụ như Leonardo đã ghi chép điểm ảo (điểm mà khi hướng về nó, tất cả các luống cày trên cánh đồng trông như hội tụ về đó) có vẻ đang chuyển động cùng khi chúng ta bước bên cạnh cánh đồng. Thiên tài không chỉ thay đổi cách nhìn của chúng ta, mà còn lôi cuốn tầm nhìn của chúng ta về cùng hướng với họ.

Thông qua một số hoạt động kỳ diệu như sự thấu thị, khả năng trực giác, cảm hứng, sóng não, sự xác tín, v.v., các thiên tài nhìn thấy hoặc cảm nhận được cái gì đó từ một góc độ khác. Nó kỳ diệu đến mức chúng ta không bao giờ có thể thấy sự vật theo đúng cách đó nữa. Những thứ họ thấy thường là những hình ảnh lớn mà tầm mắt chúng ta không dễ dàng thu được. Họ làm được như vậy vì họ hiểu cách các bộ phận riêng lẻ ghép vào với nhau thành một tổng thể, một sự đồng vọng hài hòa sâu sắc của những vật mà thoạt trông có vẻ không ăn nhập gì với nhau.

Thường được quan niệm như là một vị thần hộ mệnh, khái niệm thiên tài (từ gốc: genare, nghĩa là “sinh ra”, “gây ra”) xuất phát từ thời kỳ Phục hưng để chỉ một tài năng bẩm sinh, hoặc một ưu điểm đặc biệt gắn liền với thành tích trong một lĩnh vực cụ thể. Một số người lại tranh luận rằng khái niệm thiên tài cá nhân chỉ là một giả thuyết của thời kỳ lãng mạn cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX. Các nghệ sĩ theo chủ nghĩa lãng mạn tự tạo ra khái niệm rằng có gì đó phi lý trong các thành tựu cao nhất của những người đã vượt qua giới hạn cản trở các bậc anh tài cùng thời. Trong lịch sử của các bậc thiên tài, có một xu hướng đã được Shakespeare nâng cao là, để trở thành thiên tài có lẽ bạn cần phải hơi điên một chút.

Một khuynh hướng khác cho rằng nói đến thiên tài là nói đến tính siêu việt. Đó chỉ là những lời lẽ khuôn sáo. Nhưng tôi không nghĩ vậy. Để hiểu các thiên tài đòi hỏi chúng ta phải có nhận thức về bối cảnh, môi trường văn hóa, lịch sử và nhiều thứ khác nữa, nhưng yếu tố cá nhân vẫn là điều bí ẩn. Chúng ta vẫn không thể xác định điều đó trực tiếp, định nghĩa bằng một công thức. Tuy vậy, chúng ta có thể nhận biết nó (mặc dù phải mất hàng trăm năm) và có thể nắm bắt tính chất khó xác định của nó bằng trí tưởng tượng, sáng tạo.

Cố gắng bắt chước hình mẫu của các thiên tài như Copernicus, Brunelleschi hoặc Einstein là điều ngớ ngẩn? Không hẳn, nếu ta xét đến khía cạnh rằng tất cả trí tuệ tuyệt vời đó đều đã áp dụng nguyên lý cơ bản là tập trung và có chủ đích để làm sáng tỏ trực giác thầm kín nhất của mình. Hơn thế, là một phần trong cấu trúc nền văn hóa thông tin đại chúng đồ sộ, cuốn sách nhấn mạnh cách tiếp cận tài năng, cái đẹp và sự thật có thể làm phong phú tính thẩm mỹ, trí tuệ và đạo đức trong cuộc sống chúng ta.

Tất nhiên chúng ta có thể chỉ trích sự lựa chọn của Michael Gelb trong khi thừa nhận nguyên mẫu của những nhân vật đó, không phải là hình mẫu trong mọi trường hợp mà là hình mẫu của cái mà con người có năng đạt được nếu ta thật sự tin tưởng.