Kho Tàng Truyện Trạng Việt Nam Tập 5 – Web Tải Sách Miễn Phí Ebooks PDF

Sách Kho Tàng Truyện Trạng Việt Nam Tập 5  của tác giả Nhiều Tác Giả mời bạn thưởng thức.

NÓI KHOÁC ĐÔNG SÀI

Làng Đồng Sài ở hạ huyện Quế Dương đất Bắc Ninh cũ, nay là huyện Quế Võ, tỉnh Hà Bắc, là một làng lớn, đông dân, nằm cạnh sông Cầu, sải dài theo dòng chảy.

Làng còn có một tên tự nữa là Đông Tề, chiều ngang hẹp, được thành lập cách đây hai trăm năm.

Nằm ở hạ lưu sông Cầu hay bị úng, lụt, Đồng Sài chỉ cấy chiêm là chính, vụ mùa thường thất thu, nên khoai lang đóng vai trò chủ lực trong thu nhập kinh tế.

Đồng làng rộng mênh mông, sau khi thu hoạch xong lúa, sức nhà nào trồng khoai được đến đâu thì trồng, nhiều khi không cần hỏi ruộng này của ai. Khoai lang Đồng Sài, năm trồng hai vụ bạt ngàn. Dân ở đây còn có câu ca nhắc nhủ nhau :

No thì chớ bỏ khoai lang,

Đói thì chớ có bỏ làng mà đi !

Giống khoai của làng Đồng Sài là giống khoai Chủng Chiu. Truyền thuyết kể rằng: Có một cô gái dòng họ Nguyễn Đạo, khi lấy chồng về đấy đã mang theo về làng này giống khoai đặc biệt, trồng qua đời bà đến đời con thì khoai thuần giống. Bà tên là Chủng, con bà là Chiu, vì thế dân làng gọi giống khoai làng mình là khoai Chủng Chiu để ghi nhớ công người gây giống, khoai dây màu tía, mặt lá bầu bầu gần như tròn, màu xanh tím, chịu được nước, chịu được nắng, dễ trồng và phát triển rất mạnh.

Củ khoai Chủng Chiu to và dài, vỏ đỏ tía, ruột trắng, trong, ăn sống ngọt, ăn chín nát, cho năng suất cao.

Những chuyện nói khoác của dân Đồng Sài thường xoay xung quanh củ khoai. Cũng vì ở đây nói tiếng “củ” thì chỉ có mỗi củ khoai lang, tiếng “khoai” đã dành cho củ khoai sọ, theo quy luật tiết kiệm của ngôn ngữ nên dân làng chẳng cần nói “củ khoai lang” hay “củ khoai” cho dài dòng mà chỉ gọi ngắn gọn một tiếng “củ” mà thôi.

Truyện về củ của dân làng nói khoác thường ngắn gọn, chỉ một vài câu. Nhiều truyện cấu trúc rất tự nhiên, gắn với môi trường sinh hoạt sống động của vùng đất ấy.

1. CỦ NGỌT HƠN CHUỐI

– Nào, mời các bà mua củ nhà tôi đi, củ Chủng Chiu, Đồng Sài đây, ngọt lịm, một củ đánh ngã hàng thúng củ làng khác. Tết đến cứ luộc một rổ, đặt lên giường thờ mà cúng cụ còn ngọt hơn chuối chín cây nhiều. Nó chỉ xấu mã một chút.

2. VẪN CỦ SUỐT ĐÊM

Củ làng tôi thì to khủng khiếp. Chả thế mà dạo rét tháng chạp năm ngoái, có bốn thắng kẻ trộm đến đồng làng tôi đào trộm củ, hai thằng gác ở hai đầu ruộng, còn hai thằng bới. Chúng hý hoáy từ tối khuya đến nửa đêm mới moi được một cái củ. Cả bọn xúm vào vẫn, nhưng hỳ hục suốt đêm mà sáng ra chúng vẫn bị tuần bắt quả tang, vì chưa vẫn nổi củ khoai ra khỏi địa phận.

3. CỦ ĐƯA VÕNG

Nói củ làng tôi to thì chả mấy người tin ngay. Đến như ông ngoại cháu ở ngay làng Trịnh mà cũng vẫn còn nghi ngại. Năm kia cụ lên chơi, cứ thèm ăn củ luộc, cháu nó phải mượn cái vạc nấu muối của ông cậu tôi về mới đựng vừa một củ, bắc lên bếp, chất hết hai đống củi gộc mới chín.

Củ vớt ra, đặt lên võng đưa tít thò lò bà ngày liền vẫn chưa nguội ! Bấy giờ ông ngoại tôi mới tin, khổ thế !

4. CỦ VẤP GÃY LƯỠI CÀY

Con mẹ đi nhà tôi vốn làm ăn chắn vén. Thế mà hôm đô củ thế nào lại bỏ sót một cái. Lúc tôi ra cây, vấp phải cái củ sốt thế là gây tan mất cái lưỡi cày ! Thế mới biết củ nhà mình to và chắc thật.

5. CỦ LÀM ĐỨT QUAI BỊ

Ăn mày vào nhà nếu không cho lại bảo là khoảng; bảo sức họ không vác nổi một cái củ đâu, họ không tin mà cứ nài nằm mãi. Nghĩ thương tình, mình nhặt cho có độc một mẩu củ mậm. Thế mà con mẹ vừa nhấc bị lên, nặng quá, cái quai bị đứt tung ra. Thật tội nghiệp !

6. LÀ CỦ TO NHƯ CÁI QUẠT THÓC

Lá củ nhà tôi dạo này nắng nhiều nó quắt vào đấy, bà cứ mua về mà ươm, chỉ mưa một trận là nó xoè ra bằng cái quạt cò, hái bán cho các cụ già làm quạt thay cho quạt có bao nhiêu cũng ít.

7. HOA CỦ BẰNG CÁI GẦU GIAI

Dây củ giống thế này mà bà con kêu là non ư? Bà không nhìn hoa nó à? Tím lìm lịm mà lịm mà to như cái gầu giai cả một lượt đấy thôi ? Bà cứ cắt một cái, đem về buộc thừng mà tát nước, không phải mua gầu đâu !

18. DÂY CỦ TRỐI TRÂU

Tôi bán dây củ giống Chủng Chiu năm đời nay mới thấy có một mình bác chê là đây không mẫm. Còn thế nào mới mẫm nữa ? Chẳng lẽ nó phải to như cái néo mới là mẫm hay sao ?

Dây củ nhà tôi mua về trồng làm giống, sau này đi cày có thiếu chạc chảo không phải mua đâu, cứ đứt dây củ ra mà buộc. Mấy đám khao làng tôi khi mỗ trâu, đều trói bằng dây củ cả đấy !

9. LÁ CỦ TO NHƯ CÁI QUẠT THÓC

Chị ạ, giống củ Chùng Chíu làng em có phải cho to cũ, mắm dây thôi đầu, là nó cũng to lắm, những ruộng chăm tốt, là cứ phân phạt ra. Bảo rằng nó to bằng cái quạt thóc.

Ruộng cũ nhà em đang lên, mà hôm nhô rau lợn, em chỉ hái tạm mươi lá, ấy thế mà bốn nái lợn số nhà em vẫn phải ăn hai bữa mới hết đấy.