Nhà máy gia công toàn cầu – Vén màn bí mật những chiến thuật sản xuất Made in China – Đọc sách online ebook pdf

2. RẮC RỐI LÀ NGHỀ CỦA TÔI

Sau khi tốt nghiệp trường kinh doanh năm 2001, tôi trở lại Trung Quốc nơi tôi đã kinh qua phần lớn sự nghiệp. Có lý do riêng khiến tôi thấy chốn này thu hút mình – tôi hết sức tự nhiên thoải mái ở châu Á – nhưng cũng có một lý do thuộc về công việc. Nền kinh tế toàn cầu đang chuyển dịch đầy biến động, và kinh tế Trung Quốc đang tăng trưởng không giống bất cứ nước nào khác. Có mặt ở đó, tôi thấy mình đang ở trung tâm của một thời điểm và địa điểm có một không hai, thậm chí có tính lịch sử.

Khi còn là sinh viên, tôi đã học lịch sử và ngôn ngữ Trung Quốc, và trong thời gian soạn luận án MBA ở trường Wharton, tôi đã có thêm một bằng về kinh doanh ở Đông Á. Cho nên chuyện tôi sẽ quay lại Trung Quốc có vẻ là đương nhiên. Tôi đã làm việc ở đó vài năm, và còn nói được cả tiếng Hoa. Dù nền tảng học vấn của tôi có thể thích hợp cho công việc trong ngành chế xuất, nhưng chỉ nhìn sơ qua khu vực này cũng thấy rằng tôi ở đang trong một vùng đất mới.

Xuất khẩu đã đóng góp đáng kể cho phép màu kinh tế Trung Quốc, thế mà không có giáo trình nào trong trường kinh doanh hay những cuộc tranh luận không chính thức đề cập tới phần lý thú và quan trọng này của nền kinh tế. Các bạn học của tôi đã xông ra theo đuổi những nghề truyền thống trong ngành ngân hàng đầu tư, tư vấn quản lý, hoặc vốn cổ đông tư nhân. Có nền tảng đào tạo về tài chính, chính tôi gần như cũng xuôi theo con đường đó.

Lúc đó tôi muốn lập nghiệp ở Hoa Nam, nơi tập trung hoạt động sản xuất và tôi đã tìm kiếm mọi lý do để tham dự. May mắn thay, tôi đã không phải tìm kiếm lâu.

Dù tôi không biết nhiều về tình hình sản xuất, nhiều người biết còn ít hơn tôi. Những nhà nhập khẩu Mỹ vừa và nhỏ ào ạt gia nhập thương trường, và tôi được coi như người có thể giúp họ làm ăn.

Các nhà nhập khẩu Mỹ đã liên hệ với tôi, nhưng điển hình là họ chỉ làm thế sau khi kế hoạch của họ bắt đầu đổ vỡ, sau khi họ đã thử và sử dụng hết những khả năng lựa chọn khác. Một lý do khiến họ chậm yêu cầu giúp đỡ là tính ngạo mạn, nhưng – như sau này tôi mới hiểu – cũng vì các nhà chế tạo Trung Quốc có thói quen làm như mọi việc đều có vẻ dễ dàng.

Trong mọi trường hợp, những nhà nhập khẩu liên hệ với tôi thường là đã sức cùng lực kiệt. Họ đã tuyệt vọng, và có những lúc tôi cảm thấy mình giống như Philip Marlowe trong một truyện trinh thám của Raymond Chandler. Tôi không có văn phòng với cửa kính mờ, nhưng khách hàng tìm tới tôi theo kiểu cách ngẫu nhiên tương tự. Họ tìm sự giúp đỡ để đi trên những con đường chông chênh ở Trung Quốc.

Như ai đó đã nói, Trung Quốc là một thế giới ngược đời, và kiếm việc làm là chuyện dễ; việc đầy ra đấy. Tôi không có công việc được mô tả rõ ràng. Tôi đảm trách những chuyện cần chỉnh đốn. Điển hình là sau khi mọi chuyện đã rối beng, tôi mới được yêu cầu sắp đặt lại cho trật tự, giải quyết cho êm thắm, dàn xếp cho ổn thỏa. Khách hàng gọi và giữ kín chi tiết. Thường khởi đầu với “Tôi có một công việc cho ông”, rồi tôi lún sâu vào mà không nhận thấy. Rắc rối là nghề của tôi.

Trước đây tôi không biết tôi sẽ làm những công việc đó bao lâu, nhưng tôi hình dung sẽ cần một thời gian. Ý định của tôi là nhận bất cứ việc gì tôi gặp, và thay vì giao thiệp với một, hai công ty lớn, tôi sẽ giúp một số lớn những nhà nhập khẩu vừa và nhỏ. Vì tôi cố ý tạo cho mình một cơ hội học hỏi nên ý tưởng về sự đa dạng linh tinh này có sự quyến rũ nhất định.

Nhờ quan hệ với những công ty nhỏ, tôi có thể thu thập kinh nghiệm rộng lớn hơn liên quan tới nhiều ngành công nghiệp khác nhau. Tôi sẽ có nhiều nguồn thông tin hơn, và điều này sẽ giúp tôi cảm nhận tốt hơn về những gì đang diễn ra trong bộ phận bí hiểm nhưng quan trọng của nền kinh tế toàn cầu này, có thể nói như vậy. Có lẽ rốt cuộc, tôi tưởng tượng, tôi còn có thể rút ra một ít kết luận.

Sau khi kế hoạch xà phòng và dầu gội được khởi động, tôi nhận được điện thoại của Howard, một nhà kinh doanh đồ trang trí nội thất.

Howard đã có một công việc làm ăn trôi chảy trong nhiều tháng, nhưng rồi ông mất liên lạc với nhà cung cấp. Ông chưa bao giờ thực sự đích thân tới Trung Quốc, điều này làm ông thêm lo lắng, nhưng lúc đó ông không hề thấy cần đi. Công việc đang trôi chảy dễ dàng. Rồi, một tuần nọ, khi ông sắp đặt hàng, nhà sản xuất biến mất. Không ai trả lời điện thoại hay thư điện tử của ông. Đây là một trường hợp mất tích.

Không hiểu sao các nhà sản xuất ở Hoa Nam rất sợ điện thoại. Họ cũng không đặc biệt giỏi giao thiệp bằng thư từ. Căn cứ theo khối lượng giao dịch lớn mà các nhà máy này thực hiện với các nhà nhập khẩu hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc, đó là một thói quen đặc biệt khó giải thích.

Howard nghĩ tới chuyện tồi tệ nhất khi không thể tiếp xúc với nhà cung cấp của ông, nhưng tôi bảo ông đừng lo, chưa cần lo lắng. Bỏ chút công sức thăm dò, cuối cùng tôi đã tìm được ông chủ công ty đó. Dù tôi đã liên lạc được với Kevin bằng điện thoại, ông ta còn e ngại và không cung cấp tin tức về trường hợp của Howard.